اثربخشی «آموزش شوخ طبعی» بر بی قراری و عملکرد شناختی در مردان سالمند مبتلا به اختلال شناختی خفیف

مقدمه: اختلال شناختی خفیف، علاوه بر تحمیل هزینه بر سلامت جامعه، خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش می دهد. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی "آموزش شوخ طبعی" بر بی قراری و عملکرد شناختی در مردان سالمند مبتلا به اختلال شناختی خفیف بود. روش کار: پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل سالمندان مرد مبتلا به اختلال شناختی خفیف در آسایشگاه خیریه کهریزک استان البرز در سال ۱۳۹۹ بود. نمونه ای شامل ۳۴ مرد سالمند مبتلا به اختلال شناختی خفیف براساس نمره "ارزیابی شناختی مونترال-پایه"                                                                                                       (Montreal Cognitive Assessment Basic)  به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به صورت قرعه کشی در ۲ گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های جمعیت شناختی، "سیاهه بی قراری کوهن-منسفیلد" (Cohen-Cohen-Mansfield Agitation Inventory) و "ارزیابی شناختی مونترال-پایه"(Montreal Cognitive Assessment Basic) استفاده شد. روایی ابزارها با روش روایی صوری و پایایی آن ها به روش همبستگی همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ انجام شد. گروه مداخله ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای، "آموزش شوخ طبعی" براساس "برنامه ۷ عادت شوخ طبعی"  (The ۷ Humor Habits Program) دریافت کردند. داده ها در نرم افزار اس پی اس اس نسخه ۲۴ تحلیل شد. یافته ها: بعد از مداخله، بین نمره گروه های مداخله و کنترل در بی قراری و عملکرد شناختی تفاوت معنادار وجود دارد (P<۰/۰۱). پس از کنترل نمره پیش آزمون، تفاوت معناداری بین گروه مداخله با میانگین (۸۰/۹۹) و کنترل با میانگین (۰۸/۱۰۶) در بی قراری و گروه مداخله (میانگین ۷۶/۲۰) و کنترل (میانگین، ۸۲/۱۶) در عملکرد شناختی مشاهده شد.  نتیجه گیری: "آموزش شوخ طبعی" موجب کاهش بی قراری و افزایش عملکرد شناختی سالمندان مبتلا به اختلال شناختی خفیف شد. لذا  پیشنهاد می شود از "آموزش شوخ طبعی" برای ارتقاء سلامت، بهبود عملکرد فردی و روابط بین فردی سالمندان مبتلا به اختلال شناختی خفیف استفاده شود.  

Keywords:

Humor Training , Agitation , Cognitive Function , Mild Cognitive Impairment , Elderly. , شوخ طبعی , بی قراری , عملکرد شناختی , اختلال شناختی خفیف , سالمندی.