اثربخشی آموزش «کنترل قلدری» بر قلدری دانش آموزان دختر

مقدمه: یکی از اشکال فراگیر خشونت در مدارس که در سنین نوجوانی شایع است، قلدری است. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش "کنترل قلدری" بر قلدری دانش آموزان دختر بود.  روش کار: روش مطالعه حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان دبیرستان دخترانه دوره اول مدرسه سعادت (ناحیه یک آموزش و پرورش استان قزوین) به تعداد ۳۲۰ تن در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بود. از میان آن ها تعداد ۳۴ تن از دانش آموزان به صورت هدفمند با در نظر گرفتن نمره مقیاس قلدری و ملاک های ورود و خروج انتخاب و به ۲ گروه ۱۷ تن به روش تصادفی ساده از نوع قرعه کشی تقسیم شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه جمعیت شناختی و "مقیاس قلدری ایلینویز" (Illinois Bullying Scale) بود. روایی محتوای ابزارها به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ اندازه گیری شد. پس از اجرای ۸ جلسه به مدت ۹۰ دقیقه آموزش برای گروه مداخله، داده ها جمع آوری شد. داده ها در  نرم افزار اس پی اس اس نسخه ۲۴ تحلیل شد.  یافته ها: اثر تعاملی گروه و زمان بر قلدری (۵۳۰/۰=۲η، ۰۰۱/۰=P، ۰۸/۳۶=F)، قربانی (۳۳۲/۰=۲η، ۰۰۱/۰= P، ۹۳/۱۵=F) و نزاع (۳۸۱/۰=۲η، ۰۰۱/۰= P، ۰۵/۱۹=F) در سطح ۰۱/۰ معنادار بود.  نتیجه گیری: آموزش "کنترل قلدری" در کاهش قلدری، نزاع و قربانی شدن دانش آموزان موثر است. از این رو، به کارگیری آموزش حاضر در مورد سایر دانش آموزان در دیگر مدارس و مناطق برای کاهش قلدری و پیامدهای آن پیشنهاد می شود.  

Keywords:

Bullying , Bullying Control , Fighting , Victimization , Female student. , قلدری , کنترل قلدری , نزاع , قربانی , دانش آموز دختر.