نقش میانجی سوگیری شناختی در تبیین همبستگی بین سیستم فعال سازی رفتاری و سیستم بازداری رفتاری با افسردگی

مقدمه: افسردگی از شایع ترین اختلالات روانی است. کاوش عوامل آسیب پذیری این اختلال و نحوه رابطه این عوامل با یکدیگر همچنان به عنوان مسئله ا ی اساسی در سلامت روانی مطرح است. هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی سوگیری شناختی در تبیین همبستگی بین سیستم فعال سازی رفتاری و بازداری رفتاری با افسردگی است. روش کار: روش پژوهش حاضر توصیفی -همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی اهواز در سال تحصیلی ۱۳۹۶ بود. که از بین آن ها ۲۰۰ تن با روش نمونه گیری نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جمع آوری داده های پژوهش با "مقیاس نگرش ناکارآمد" (Dysfunctional Attitude Scale)(DAS-۲۶) "مقیاس های بازداری/فعال سازی رفتاری" (Behavioral Inhibition/Behavioral Activation Scales) (BIS/BAS) و "سیاهه افسردگی بک" (Beck Depression Inventory) (BDI-۱۳)، انجام گرفت. نسبت روایی محتوا و پایایی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ  انجام شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس نسخه ۲۱ و لیزرل استفاده شد. یافته ها: الگوی معادلات ساختاری با استفاده از شاخص های آماری نشان داد بازداری رفتاری دارای همبستگی معنا دار بر روی افسردگی (۰۱/۰ P<، ۴۶/۰ (β=است. همبستگی مستقیم فعال سازی رفتاری با افسردگی ضریب بتای ۵۵/۰β=- و همبستگی مستقیم سوگیری شناختی با افسردگی دارای ضریب بتای ۴۲/۰β = که هیچ کدام در سطح ۰۱/۰ P< معنا دار نیستند. بنابراین، می توان مدعی شد که الگوی فرضی نسبت به الگوی رقیب، بهتر می تواند روابط بین متغیرهای پژوهش را تبیین کند. نتیجه گیری: سوگیری شناختی یک متغیر واسطه ای در رابطه فعال سازی رفتاری و بازداری رفتاری با افسردگی محسوب می شود و با کنترل این متغیر می توان نقش فعال سازی رفتاری و بازداری رفتاری را بر علایم افسردگی کنترل نمود. پیشنهاد می شود در جریان روان درمانی با تغییر نحوه پردازش اطلاعات، افراد افسرده را بهتر درمان کرد.      

Keywords:

Behavioral Activation and Inhibition System , Depressive Disorder , Bias , فعال سازی و بازداری رفتاری , افسردگی , سوگیری