محمد مهربانی - Kermanshah Tameen Ejtemaee Organization, Kermanshah, Iran.
محمد علی حسینی - Department of Nursing, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran (Corresponding Author).
کیان نوروزی تبریزی - Department of Nursing, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.
مسعود کریملو - Department of Biostatistics, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.

   چکیده مقدمه: زخم فشاری یک تشخیص و نیاز مراقبتی مهم پرستاری در بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه بوده که علاوه بر به تعویق انداختن بهبودی، هزینه های زیادی را به بیمار و خانواده وی تحمیل می کند. مهمترین روش مراقبتی برای این زخم ها پانسمان است. لذا این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر پانسمان عسل با پانسمان هیدروکلوئید بر ترمیم زخم فشاری بیماران بستری در بخش های ویژه بیمارستان های شهدا و فارابی کرمانشاه انجام شده است.   مواد و روش ها: در این پژوهش کارآزمایی بالینی ۲۹ بیمار با ۴۰ زخم فشاری درجه ۲ و ۳ که ویژگی های مورد نظر پژوهشگر را داشتند بعنوان مشارکت کننده در پژوهش انتخاب و پس از همسان سازی بطور تصادفی بر حسب بیمارستان بستری به دو گروه درمان و کنترل تقسیم شده اند ( بیمارستان بطور تصادفی و نمونه ها بصورت هدفمند انتخاب شدند). گروه درمان (پانسمان عسل) تعداد ۱۵ بیمار با ۲۰ زخم فشاری در بیمارستان شهدا و گروه کنترل (پانسمان هیدروکلوئید) تعداد ۱۴بیمار با ۲۰ زخم فشاری در بیمارستان فارابی شهر کرمانشاه تحت مراقبت قرار گرفتند. ابزار ارزیابی زخم، مقیاس زخم فشاری (پوش) Pressure Ulcer Scale (PUSH)  بود، که در بدو بستری و سپس بصورت هفتگی تا ۵ هفته زخم ها ارزیابی و نمره پوش تعیین شده و بعد از مداخله با مقایسه نمرات پوش در دو گروه قبل و بعد و بین گروه ها میزان بهبودی سنجیده شده است. داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.    یافته ها: یافته ها نشان داد که در دو گروه پانسمان عسل و پانسمان کامفیل میانگین نمره پوش نمای نزولی داشته و میانگین هر دو گروه قبل و بعد اختلاف معنا داری نشان داده است (سیر بهبودی با ۰۰۱/۰>P). هرچند که در گروه بیماران پانسمان عسل شیب کاهش نمره پوش تندتر و وضعیت ترمیم بهتری در هنگام مراقبت داشتند، اما از لحاظ آماری بین دو گروه بعد از مداخله تفاوت معنی داری مشاهده نشده و میزان بهبودی زخم تفاوت آماری نشان نداد (۱۵/۰P=).   نتیجه گیری: در این پژوهش تاثیر پانسمان با عسل و پانسمان هیدروکلوئید در ترمیم زخم فشاری نتایج مشابهی نشان داده و هر دو در بهبودی زخم فشاری موثر بوده اند. لیکن راحتی تهیه، مقرون به صرفه بودن و طبیعی بودن پانسمان عسل در ترمیم زخم فشاری موجب گردید (با توجه به امکان تهیه آسان در داخل کشور) تا این پانسمان به عنوان گزینه مناسبتر و بهتر در ترمیم زخم فشاری توصیه گردد. 

Pressure ulcer, Honey dressing, Hydrocolloid dressing, PUSH., زخم فشاری، بخش مراقبت های ویژه، پانسمان عسل، پانسمان هیدروکلوئید، کامفیل.