الگوی تبیین فرسودگی شغلی براساس سرمایه های روان شناختی و خودتمایزیافتگی با میانجی گری ادراک مسئولیت اجتماعی در پرستاران دانشگاه علوم پزشکی تهران

مقدمه: فرسودگی شغلی از جمله خطرات شغلی است که در سال­های اخیر مورد توجه قرار گرفته و به عنوان یکی از مشخصه های اصلی استرس شغلی، بر فرد و سازمانی که وی در آن مشغول به کار است، اثرات سوء متعددی خواهد داشت. روش: این پژوهش از لحاظ نحوه گردآوری داده ها، در زمره پژوهش های توصیفی از نوع همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) و از نظر روش، در زمره پژوهش های کمی است. جامعه پژوهش حاضر عبارت بود از کلیه پرستاران مجتمع بیمارستانی امام خمینی تعداد آن­ها ۱۹۵۰ نفر بودند. حجم نمونه در هر گروه ۳۰۰ نفر محاسبه شد که مجموعا ۶۰۰ نفر که برای هر گروه ۳۰۰ نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای به صورت تصادفی انتخاب شدند. در پژوهش حاضر از پرسشنامه های فرسودگی شغلی مسلچ (۱۹۹۳)، پرسشنامه سرمایه روان شناختی لوتانز (۲۰۰۷)، پرسشنامه خودتمایزیافتگی اسکورون و فریلیندر (۱۹۹۸) و پرسشنامه ادراک مسئولیت اجتماعی بر پایه مدل کارول (۱۹۷۹) استفاده شده است و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار  SMART-PLS ۳/۳  و SPSS۲۶  انجام شد. یافته ها: یافته­های پژوهش نشان داد روابط میان متغیرهای مدل در هر دو گروه زنان و مردان در سطح اطمینان ۹۵% معنادار شده است (قدرمطلق آماره t بزرگتر از ۹۶/۱ شده است)، و نشان داد که سرمایه های روان شناختی و خودتمایزیافتگی به صورت مستقیم و با میانجی گری ادراک مسئولیت اجتماعی بر فرسودگی شغلی پرستاران در هر دو گروه زنان و مردان موثر است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، میتوان جهت کاهش فرسودگی شغلی و بهبود آن، با انجام مداخلاتی همچون آموزش خودتمایزیافتگی، سرمایه­های روان شناختی، ادراک مسئولیت اجتماعی، مدیریت هیجان و تنظیم هیجان برای پرستاران اقدام نمود.

Keywords:

burnout , psychological capital , social responsibility , self-differentiation , فرسودگی شغلی , سرمایه های روان شناختی , مسئولیت اجتماعی , خودتمایزیافتگی