اشرف طلایی - School of Medical Sciences and Technologies, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
اشرف طلایی - School of Medical Sciences and Technologies, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
داود شجاعی زاده - School of Medical Sciences and Technologies, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

مقدمه: هدف از این تحقیق تعیین تاثیر برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده در پیشگیری از مصرف سیگار در دانش آموزان بود. روش کار: این تحقیق از نوع کابردی و از نظر شیوه جمع اوری داده ها نیمه تجربی به شکل میدانی بود. جامعه پژوهش دانش آموزان دبیرستانی آموزش و پرورش شهر تهران بودند که نمونه ای به حجم ۸۴ نفر برای هرگروه مداخله و کنترل انتخاب شدند. ابزار این پژوهش پرسشنامه سازه های نظریه برنامه ریزی شده در پیشگیری از مصرف سیگار از نمونه پرسشنامه به کار رفته در مطالعات براتی و همکاران و عابدینی و همکاران مشتمل بر ۳۳ گویه بود که اعتبار و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. مداخله صورت گرفته شامل بهبود نگرش و هنجارهای انتزاعی رفتارهای پیشگیری از مصرف سیگار در قالب ۴ جلسه آموزشی ۶۰ دقیقه ای و به مدت ۱ ماه (هر هفته یک جلسه) بود. در نهایت جهت تعین نرمال بودن از آزمون چولگی- کشیدگی استفاده که با توجه به نرمال بودن از آزمون های کوواریانس، t مستقل، خی دو و تحلیل واریانس برای تبیین فرضیه های تحقیق استفاده شد. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که رفتار برنامه ریزی شده بر آگاهی، نگرش منفی، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتاری درک شده و قصد رفتاری و رفتار بصورت کلی تاثیر گذا ر بود (۰۵/۰ > P). نتیجه گیری: بر اساس یافته ها پیشنهاد می شود با بهره گیری از آموزش بر پایه تئوری رفتار برنامه ریزی شده که بر روی عوامل مهم روانشناختی ایجاد و یا تغییر رفتار، تاکید می کند، می توان آگاهی نسبت به مصرف سیگار، هنجارهای انتزاعی و کنترل رفتاری درک شده و رفتار پیشگیری از مصرف سیگار را بطور کلی بهبود بخشید.  

Planned Behavior, Smoking, Adolescents, Prevention, رفتار برنامه ریزی شده, سیگار, نوجوانان, پیشگیری