میزان بروز زخم فشاری بعد از جراحی قلب باز و عوامل مرتبط با آن

مقدمه: زخم فشاری به دلیل افزایش طول مدت بستری بیمار در بیمارستان، بالابردن بار کاری و هزینه های درمانی همواره حایز اهمیت می باشد. این مطالعه با هدف بررسی میزان بروز زخم فشاری بعد از جراحی قلب باز و عوامل مرتبط با آن انجام شده است. روش: این مطالعه کوهورت توصیفی بر روی ۲۵۰ بیمار تحت عمل جراحی قلب باز در دو بیمارستان آموزشی در سال ۱۳۹۵ انجام شد. در این روش، روز نمونه گیری به صورت تصادفی انتخاب شد ولی همه نمونه های آن روز به صورت سرشماری انتخاب شدند. داده ها توسط پرسشنامه های مشخصات فردی و بالینی شامل اطلاعات قبل و حین و بعد از جراحی، ابزار برادن و فرم بررسی پوست جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل با استفاده از روشهای آماری توصیفی و استنباطی (تی مستقل، کای اسکوئر، رگرسیون لجستیک تک متغیره و چند متغیره) انجام شد. یافته ها: میزان بروز زخم فشاری در بیماران جراحی قلب۳۲% بود، که ۸۰ نفر از ۲۵۰ نفر دچار زخم فشاری شدند. بر طبق مدل رگرسیون لجستیک چند متغیره بین سن بیشتر از ۷۰ سال (p=۰.۰۰۲)، سابقه بیماری کلیوی (p=۰.۰۰۷)، اسیدوز حین عمل (p=۰.۰۵۳)، خیسی و رطوبت پوست حین عمل(p=۰.۰۲۰)، استفاده از اینوتروپ بعد از عمل (p=۰.۰۰۰) و اسیدوز بعد از عمل (p=۰.۰۰۳) با بروز زخم فشاری ارتباط معناداری وجود دارد. اما بین جنس (p=۰.۰۹۷)، سابقه دیابت (p=۰.۱۱۴)، سابقه فشارخون بالا(p=۰.۲۸۵)، سابقه چربی خون بالا(p=۰.۱۴۳)، فشار دیاستول کمتر از۶۰ میلیمتر جیوه حین عمل (p=۰.۱۷۱) و استفاده از اینوتروپ حین عمل (p=۰.۱۵۳) با بروز زخم ارتباط معناداری یافت نشد. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها میزان بروز زخم فشاری در بیماران جراحی قلب نسبتا بالا می باشد که این امر بخصوص در افراد با سابقه بیماری کلیوی، سابقه افت فشارخون دیاستولیک حین عمل، رطوبت و خیسی پوست  حین عمل، مصرف کنندگان اینوتروپ و در اسیدوز بعد از عمل دیده شده است، بنابراین موارد فوق برای بروز زخم فشاری خطرزا می باشد لذا بایستی عوامل پیشگیری کننده برای این افراد در نظر گرفته شود تا میزان بروز زخم کاهش یابد.

Keywords:

pressure ulcers , open heart surgery , related factor , زخم فشاری , جراحی قلب باز , عوامل مرتبط