رهبری خلاق آموزشی و تاثیر آن بر رشد کودک و نوجوان: یک مطالعه مروری

مقدمه: خلاقیت در بالاترین سطح فعالیتهای شناختی انسان است که در فکر، اندیشه، قلم، رفتار و عمل انسان جلوه پیدا می کند. رهبری خلاق ریشه در رهبری تحولی دارد و منظور از آن گسترش و بسط ظرفیت ها و توانایی­های فردی است که در نقش ها یا فرآیندهای رهبری کارآمد باشند و افراد را قادر سازند به طور پربازده با یکدیگر کار کنند. پژوهش حاضر با هدف «مروری بر منابع علمی در مورد رهبری خلاق آموزشی و بررسی تاثیر آن در رشد کودکان و نوجوانان » صورت گرفت. روش: مقاله حاضر به صورت مروری بر متون و با استفاده ازمطالعات کتابخانه ای و اینترنتی در سال ۱۳۹۷انجام شد، کلیدواژه های خلاقیت، رهبری و مدیریت، نوآوری سازمانی، مدارس، آموزش و پرورش، و کودکان و نوجوانان به صورت فارسی و انگلیسی در پایگاه داده های معتبر از جمله ,Noormags, Magiran , Science Direct, Database Information Scientificو Google Scholar و مطالعات کتابخانه ای در کتب علمی منتشرشده استفاده شد.  یافته ها: با در نظر همه تعاریف رهبری، در چند ویژگی باهم مشترکند که عبارتند از: رهبری یک فرآیند هدفمند و مبتنی بر ارزش و آرمان  است و وابسته به وجود گروه، به عبارتی رهبری هنر نفوذ در زیردستان و وابسته به زمینه است. عملکرد خلاقانه زمانی بروز می­کند که افراد انگیزش بالایی دارند و درباره عقاید خود اشتیاق دارند و از سائق درونی بالایی برخوردارند. عموما سه دسته رهبران آموزشی خلاق معرفی شده اند: رهبرانی که پارادایم ها و الگوهای موجود را می پذیرند؛ رهبرانی که پارادایم های موجود را نفی می کنند؛ و رهبرانی که پارادایم های موجود را ترکیب می کنند. نتیجه گیری: نوآوری یکی از مهم­ترین مشخصه­هایی است که در پرورش رهبری خلاق مورد تاکید قرار می­گیرد. به طور کلی چهار توانمندی اصلی در رهبری خلاق عبارت از خودآگاهی، چابکی و مهارت یادگیری، تاثیر گذاری و مهارت های ارتباطی هستند. رهبری که خود خلاق باشد و افراد خلاق را درک نمایند، قادر است برای هدایت خلاقیت فرایند کار خلاق را درک کند و می داند چگونه افراد خلاق را برگزیند، قادر به تحریک رفتار خلاق آنان است و در نتیجه فضای لازم و مطلوب جهت پرورش خلاقیت در کودکان و نوجوانان را فراهم می­آورد.

Keywords:

Leadership , Creativity , Creative Leadership , رهبری , خلاقیت , رهبری خلاق