علی فرنام - Associate Professor, Department of Psychology, Azad university of Zahedan, Zahedan, Iran
محمد سجاد سلطانی نژاد - Ph.D. student of educational psychology, Azad university of Zahedan, Zahedan, Iran
الهه حیدری - Ph.D. student of educational psychology, Azad university of Zahedan, Zahedan, Iran

مقدمه: بازی درمانی رویکردی درمانی است که برای درمان گستره وسیعی از اختلالات کودکان استفاده می­شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثربخشی بازی درمانی با رویکرد شناختی– رفتاری در کاهش اضطراب اجتماعی کودکان با اختلال سلوکی کانون اصلاح و تربیت شهر زاهدان انجام شد. روش: این پژوهش به روش نیمه تجربی پیش آزمون- پس آزمون تخصیص تصادفی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان پسر ۷ تا ۸ سال با اختلال سلوکی که در سال ۱۳۹۷-۱۳۹۶ در کانون اصلاح و تربیت زاهدان بودند، تشکیل داد. به صورت تصادفی ساده تعداد ۲۲ کودک دارای اختلال سلوکی انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمون و کنترل (هر گروه ۱۱ نفر) گمارده شدند. سپس پرسشنامه اضطراب اجتماعی  SPIN (کانور ، ۲۰۰۰) به عنوان پیش آزمون در هر دو گروه اجرا شد. بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری در گروه آزمایش طی ۱۰ جلسه بر روی گروه آزمون اجرا شد. گروه کنترل در این مدت مداخله ای دریافت نکردند. در پایان این دوره هر دو گروه پرسشنامه فوق را به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. داده­ها با استفاده از تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ­ها:  مقایسه میانگین­ها نشان داد که در گروه آزمون، در مرحله پس­آزمون، میانگین نمره اضطراب (از ۱۰/۶۵به ۷/۸۲) کاهش یافته است. نتایج تحلیل کوواریانس با مقدار ۷/۲۹F= نشان داد که بازی درمانی با رویکرد شناختی– رفتاری به طور معناداری موجب کاهش اضطراب اجتماعی کودکان اختلال سلوکی می شود (p<۰/۰۰۱). نتیجه­ گیری: با توجه به اثربخشی تکنیک­های بازی درمانی با رویکرد شناختی رفتاری به کودکان با اختلال سلوکی، پیشنهاد می­شود در جهت کاهش اضطراب اجتماعی و بهبود سلامت روانی و جسمانی کودکان دارای اختلال سلوکی از این رویکرد استفاده گردد.

Cognitive-behavioral play therapy, social anxiety, conduct children., بازی درمانی, رویکرد شناختی رفتاری, اضطراب اجتماعی, کودکان با اختلال سلوکی.