محسن گل پرور - Associate Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran
فاطمه السادات طباطبایی نژاد - PhD Student, Department of Psychology, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran

مقدمه: سرمایه عاطفی از زمره متغیرهای مثبتی است که می­تواند در بهبود شرایط دختران دانش ­آموز افسرده موثر واقع شود. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر درمان ذهن­ آگاهی مثبت­محور، شناخت­ درمانی مبتنی بر ذهن ­آگاهی و درمان شناختی-رفتاری بر سرمایه عاطفی دانش ­آموزان دختر افسرده اجرا شد. روش : روش پژوهش از نوع نیمه­ آزمایشی و طرح پژوهش چهار گروهی با دو مرحله­ پیش ­آزمون و پس ­آزمون بود. به منظور انجام پژوهش از میان دانش­ آموزان افسرده دختر مقطع متوسطه اول در شهر نائین در سال ۱۳۹۶، ۶۰  نفر به ­صورت هدفمند انتخاب و به­ طور تصادفی در سه گروه آزمایش (۱۵ نفر برای هر گروه) و گروه کنترل (۱۵ نفر) گمارده شدند. از پرسشنامه سرمایه عاطفی (ACQ- گل­پرور، ۱۳۹۵) برای سنجش در مراحل پیش ­آزمون و پس ­آزمون استفاده شد. گروه در­مان ذهن­ آگاهی مثبت ­محور، شناخت­ درمانی مبتنی بر ذهن ­آگاهی و درمان شناختی-رفتاری هر یک به مدت ۱۲ جلسه، تحت درمان قرار گرفتند. داده­ ها از طریق تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA) تحلیل شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد که بین در­مان ذهن­ آگاهی مثبت ­محور، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن ­آگاهی و درمان شناختی-رفتاری با گروه کنترل در پس ­آزمون، پس از کنترل پیش ­آزمون در سرمایه عاطفی (۰/۰۰۱> P، ۳۴۰/۴۰=F) و سه مولفه­ آن (عاطفه مثبت (۰/۰۰۱> P، ۲۹۲/۹۰=F)، احساس انرژی (۰/۰۰۱> P، ۲۱۰/۹۱=F) و شادمانی (۰/۰۰۱> P، ۱۸۶/۵۹=F)) تفاوت معنادار وجود دارد. در سرمایه عاطفی و سه مولفه آن بین گروه ذهن­ آگاهی مثبت­ محور با گروه شناخت ­درمانی مبتنی بر ذهن­ آگاهی تفاوت معناداری وجود نداشت (۰/۰۵p).  نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می­توان در­مان ذهن­ آگاهی مثبت ­محور­، سپس شناخت­ درمانی مبتنی بر ذهن­ آگاهی و درمان شناختی-رفتاری را برای ارتقاء سرمایه عاطفی دختران دانش­ آموز افسرده در محیط­های آموزشی و درمانی استفاده نمود. 

Affective Capital, Positive Mindfulness Therapy, Mindfulness Based Cognitive Therapy, Cognitive-Behavioral Therapy, Students with Depression., سرمایه عاطفی, درمان ذهن آگاهی مثبت محور, شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی, درمان شناختی-رفتاری, دانش آموزان افسرده.