محسن رستمی

رشد روزافزون و گسترده شبکه های اجتماعی مجازی تحولات بسیار شگرفی در زمینه ارتباطات و رفتار انسانی در جوامع مختلف و حتی در سطح جهانی ایجاد کرده است. در دنیای امروز تاثیر شبکه های اجتماعی بر زندگی مردم و به ویژه اقوام روزبه روز بیشتر می شود و یکی از شاخص های مهم مربوط به ساختار دولت های جهان، بافت چندقومی یا وجود اقلیت قومی مذهبی است و با توجه به اهمیت تنوع قومی در جوامعی با اقوام و نژادهای مختلف و متفاوت، تاثیر آن بر وحدت و انسجام و یکپارچگی ملی آشکار و بدیهی است. از این رو در مقاله حاضر، پرسش اساسی این است که سناریوهای محتمل در آینده پژوهی موانع همبستگی قومی در ایران در دهه آینده با تاکید بر مولفه ها و شاخص های متاثر از شبکه اجتماعی چیست؟ که برای رسیدن به هدف ابتدا مفاهیم  مختلفی مورد بررسی قرار گرفت و در ادامه تاثیرات شبکه های اجتماعی بر اقوام به صورت روند مورد بررسی قرار گرفت و پس از آن در این روش ۳۰ نفر از اساتید و افراد نخبه با ویژگی های خاص انتخاب و از طریق پرسشنامه مورد سوال قرار گرفتند که از طریق این خبرگان مولفه ها، شاخص ها ارزیابی شده و درنهایت پرسشنامه برای آن ها ارسال گردید. پس از تایید پایایی و روایی پرسشنامه، جهت تحلیل نتایج از آزمون فریدمن استفاده شد. مهم ترین نتایج حاصله از تحلیل گویه­ها و شاخص ها نشان می دهد که مهم ترین مولفه های تاثیرگذار عبارت خواهند بود از: در دهه آینده بیشترین آسیب فرهنگی کشور به ویژه اقوام متاثر از شبکه های اجتماعی تغییر سبک زندگی خانواده های ایرانی است. شبکه های اجتماعی برای دهه آینده سعی در از بین بردن نهاد مستحکم خانواده با تعصب اقوام ایرانی است که این موضوع همبستگی ملی را نیز تضعیف خواهد کرد. در دهه آینده شبکه های اجتماعی با متمایز جلوه دادن هویت قومی از هویت ملی سعی در ناکارآمدی همبستگی ملی خواهند کرد.

سناریو, آینده پژوهی, همبستگی قومی, سناریوی محتمل, اقوام