رومینا حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
شادی پاکزاد - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

نمود بارز عوارض توسعه شهرنشینی در شهرهای معاصر ایران را باید در بافتهای فرسوده و کهن مرکزی شهرها به دنبال فراموشی مراکز شهری، رها و گمشدگی و عدم ساماندهی و احیاء آنها جستجو کرد. بافت هایی که زمانی واجد ارزش های بسیار کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و مبین هویت بوده ولی در روند توسعه های چند دهه اخیر بیشترین آسیب را متحمل شدهاند و تبعات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بسیاری را برای ساکنان خود به دنبال داشته اند. هدف اصلی و کلان این پژوهش کاربست رویکرد بازآفرینی در بافتهای فرسوده شهر قزوین می باشد تا از این طریق بتوان به اهداف خردتری چون بازگرداندن هویت از میان رفته بافتهای فرسوده، بازگرداندن حیات مدنی و اجتماعی به بافت ها و تقویت سطح امنیت فضاهای شهری محدوده مرکزی شهر قزوین دست یافت. روش تحقیق در این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیل به دنبال مطالعات اسنادی و در عین حال پیمایش های میدانی و در تکمیل آن بهره گیری از ابزار پرسشنامه بوده است. تحلیل داده های جمع آوری شده از پیمایش های میدانی و همچنین پاسخ های پرسش شونده ها در قالب تکنیک تحلیل سوات و تطابق نقاط قوت و ضعف با فرصت ها و تهدیدهای بیرونی صورت گرفته است تا بتوان با شناخت عوامل داخلی و خارجی پیش روی محدوده و با تاکید بر شاخص ها و اصول بازآفرینی شهری موجبات ارتقای وضعیت آن را فراهم نمود. نتایج یافته های پژوهش از نسبت پاسخ های ارائه شده به سوالات پرسش نامه و تحلیل سوات نشانگر وضعیت نامساعد و نامطلوب بافت فرسوده شهر قزوین نسبت به شاخص های برداشت شده و پرسش شده در ابعاد مختلف "کالبدی"، "اجتماعی"، "فرهنگی"، " اقتصادی" و "زیست محیطی" و ضرورت اعمال رویکرد بازآفرینی شهری می باشد تا بتوان با اصلاح ابعاد مذکور، روند بهبود حیات فضاهای شهری رها شده و خالی از فعالیت را تسریع بخشید و در نهایت هویت از میان رفته چنین فضاهایی را به آنها بازگرداند.

بافت فرسوده، فضاهای شهری گمشده، بازآفرینی شهری، هویتمندی