حمایت جملی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
طیبه محمودآبادی پور - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
حسن شکوهی - سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی-مرکز شمال غرب، تبریز، ایران

نشانه معدنی نبی جان در ۲۰ کیلومتری جنوب باختری شهر کلیبر (استان آذربایجان شرقی) و در پهنه ساختاری البرز – آذربایجان واقع شده است. واحدهای زمین شناسی منطقه مجموعه ای از سنگ های آتشفشانی (تراکی آندزیت تا آندزیت) و رسوبی (شیل و سنگ آهک) کرتاسه هستند و توده مونزوگرانیتی، مونزوگرانودیوریتی و دیوریتی نبی جان (به سن الیگوسن) درون این سنگ ها نفوذ کرده اند. در پی نفوذ این توده ها و فرایندهای گرمابی، کانه زایی طلا در واحدهای کرتاسه و خود توده های نفوذی روی داده است. کانه زایی در منطقه نبی جان بیشتر به صورت رگه- رگچه های استوک ورک تا صفحه ای از کوارتز، همراه با پیریت و اندکی کالکوپیریت، اسفالریت و گالن، در توده مونزوگرانیتی است. گروه دیگر کانه زایی از نوع اسکارنی بوده و به صورت رگه- رگچه های نامنظم با تراکم کم و عیار کم، در سنگ های کربناته کرتاسه روی داده است. بررسی های نخستین برای برآورد اندوخته طلا برپایه حفاری های انجام شده در این گستره، نشان دهنده اندوخته سنگ معدنی ۳۲۰۰۰۰ تنی با عیار میانگین برابر ۳۷/۱ گرم در تن طلاست. برپایه حفاری های انجام شده، دو ناهنجاری مهم طلا در گستره پیجویی شده دیده می شود. نخستین ناهنجاری طلا پیامد نزدیکی توده با سنگ های رسوبی- آتشفشانی کرتاسه و پهنه اسکارنی است. در این نوع کانه زایی همبستگی طلا با عنصرهای مس، سرب، روی، نقره و آرسنیک کم است. ناهنجاری دوم با کانی سازی رگچه ای در توده مونزوگرانیتی همخوانی دارد که در آن، طلا با عنصرهای مس، سرب، روی، نقره و آرسنیک همبستگی بالاتری دارد

هاله های ژئوشیمیایی, طلا, اسکارن, استوک ورک, نبی جان, شمال غرب ایران