طراحی مدل توسعه سرمایه اجتماعی با رویکرد رفتار شهروندی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد با استفاده از رویکرد کیفی در سال ۱۳۹۹

چکیده: زمینه و هدف: با عنایت به این مهم که دانشگاه کانون تولید سرمایه های اجتماعی است و دانشگاه علوم پزشکی به لحاظ اهمیت ارائه خدمت در شرایط بحرانی، بسیار حائز اهمیت است و از آنجا که تا به حال رابطه سرمایه اجتماعی با رفتار شهروندی در این دانشگاه بررسی نشده است، هدف این پژوهش در پی آزمون تجربی مدل طراحی شده توسعه سرمایه اجتماعی با رویکرد رفتار شهروندی است. روش: مطالعه حاضر از بعد هدف در دسته تحقیقات توسعه­ای- کاربردی قرار دارد و به روش دلفی در  نیم سال  دوم تحصیلی ۹۹-۹۸ انجام گرفت. تعداد ۲۵ نفر صاحب نظر شامل اعضای هیات علمی و مدیران و متخصصان از دانشگاه علوم پزشکی مشهد با روش نمونه­گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. در ابتدا ابعاد و مولفه­های مرتبط با توسعه سرمایه اجتماعی و رفتار شهروندی از طریق مرور گسترده پایگاه­های اطلاعاتی و پیشینه تحقیق استخراج گردید. سپس با تشکیل چند جلسه در سه دور، ابعاد و مولفه­های نهایی بر اساس اتفاق نظر تدوین شد. نتایج: در نهایت مدل مناسب توسعه سرمایه اجتماعی با رویکرد رفتار شهروندی با تعداد ۹ بعد و ۴۲ مولفه نهایی شد. این ابعاد در متغیر رفتار شهروندی شامل بعد فردی و سازمانی و در متغیر سرمایه اجتماعی شامل ابعاد ساختاری، ارتباطی، شناختی،  مدیریتی،  سازمانی، گروهی و فردی  می­باشد. آمار حاصل از ضریب توافق یا هماهنگی کندال برای ابعاد شناسایی شده حاکی از اتفاق نظر قوی و قابل قبول اعضای پانل در رابطه با ابعاد مدل مفهومی تحقیق می­باشد. همچنین ابعاد مدیریتی، سازمانی و شناختی در متغیر سرمایه اجتماعی همبستگی قوی تری را با دیگر ابعاد دارا می باشند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های حاصل از اجرای سه مرحله تکنیک دلفی، عوامل موثر شناسایی شده برای طراحی مدل توسعه سرمایه اجتماعی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد  با رویکرد رفتار شهروندی ؛ ابعاد نه گانه مذکور می باشد که با تبیین و شناخت وضعیت موجود آنها می توان گام موثری در جهت طراحی مدل توسعه سرمایه اجتماعی با رویکرد رفتار شهروندی در این دانشگاه عظیم کشور برداشتو از نتایج آن برای سایر دانشگاه های علوم پزشکی کشور نیز بهره مند شد.

Keywords:

سرمایه اجتماعی , رفتار شهروندی , تکنیک دلفی , دانشگاه , تحقیقات کیفی