میلاد کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معدن، یزد، دانشگاه یزد، دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، گروه استخراج معدن
محمدحسین نیکزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معدن، یزد، دانشگاه یزد، دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، گروه استخراج معدن
حجت نادری

روی (Zinc) چهارمین فلز مورد استفاده بعد از آهن، آلومینیوم و مس میباشد. سرب (Lead) از نظر فراوانی در پوسته زمین کمتر از مس و روی و به عنوان سی و یکمین عنصر فراوان در پوسته زمین با فراوانی ۱/۱۱۲ درصد می باشد. ایران چهارمین تولیدکننده بزرگ ماده معدنی سرب و روی در آسیا بعد از چین، قزاقستان و هند میباشد. همچنین از نظر تولید شمش روی جایگاه ششم و از نظر تولید سرب جایگاه پنجم را در آسیا دارا میباشد . فعالیت های معدنکاری فرآوری کانسنگ های سرب و روی یکی از منابع اصلی آلودگی فلزات سنگین در محیط زیست می باشد. با توجه به برآوردهای جهانی حدود ۳۵۷ تا ۸۵۷ هزار تن سرب و ۴۶۲ تا ۱۳۸۰ هزار تن روی در سال به دلیل فعالیت های استخراجی و فرآوری معادن سرب و روی وارد محیط زیست می شود. منابع آلوده کننده آبهای زیرزمینی و سطحی توسط عناصر سرب و روی، شامل زهاب ها، جریانهای ناشی از لیچینگ و جریانهای نفوذی ازسدهای باطله، پیت های معادن و عملیات معدن کاری می باشد. در معادن سرب حاوی کانیهای سولفوری بوده و در نتیجه با اکسیداسیون کانسنگ سولفیدی، اسید تولید می شود. آلودگی خاک ممکن است در اثر تخلیه مواد معدنی و باطله ، زه آبها، جریانهای ناشی از لیچینیگ و نفوذ از سدهای باطله صورت گیرد. با آلودگی خاک، سرب ، توسط گیاهان جذب می شود و بدین طریق گیاه در معرض آلودگی به این عنصر سمی قرار می گیرند . در این حالت علاوه برآسیب هایی که به خود گیاه می رسد، انسانها و حیواناتی که از این گیاه تغذیه می کنند نیز در خطیر قرار می گیرند.

سرب و روی، آلودگی زیست محیطی، فلزات سنگین