محمد رضا عابدین مقانکی - استادیار موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی

انعقاد موافقت نامه های همگرایی منطقه ای در شکل های مختلف یکی از ابزارهای لازم برای توسعه و افزایش تجارت و کسب منافع بیشتر برای کشورهای عضو است. ۴۴ کشور از ۵۴ کشور آفریقایی در ۲۱ مارس ۲۰۱۸ اقدام به امضای یک منطقه تجارت آزاد (AFCFTA) نمودند. این درحالی است که تنها در حدود ۱۰ درصد از نیازهای وارداتی منطقه به صورت درون گروهی تامین می شود. ایران سهم ناچیزی در بازار ۳۶۰ میلیارد دلاری منطقه مذکور دارد. این مقاله در چارچوب روش تحلیلی و اسنادی، سعی می کند تاثیر ایجاد این منطقه تجارت آزاد را بر صادرات ایران بررسی کند. در این راستا، به دنبال ارایه تصویری آماری از ایجاد اقتصادسیاسی حضور ایران در آفریقا، چشم انداز آفریقا در سال ۲۰۳۰، منطقه تجارت آزاد قاره آفریقا و ویژگی های آن، به آثار انعقاد این موافقت نامه بر صادرات ایران پرداخته و نشان می دهد که این اقدام می تواند در حدود ۵۰ درصد صادرات ۳۴۲ میلیون دلاری ایران به کشورهای الجزایر، مصر، کامرون، اتیوپی و تونس را دچار محدودیت کند. نتیجه نهایی مقاله این است که ایران به عنوان عضو ناظر اتحادیه آفریقا می تواند نسبت به انعقاد موافقت نامه با این منطقه تجارت آزاد اقدام کند.

ایران, آفریقا, پتانسیل صادرات, منطقه تجارت آزاد قاره آفریقا, دسترسی به بازار