بررسی الگوی مصرف آب ­های سطحی کشاورزی، مطالعه موردی: حوزه آبخیز هنام

کمبود آب یکی از مشکلات عمده اکثر کشور­های جهان، به ­ویژه کشور­های دارای جمعیت رو به رشد به­ شمار می­ آید. ایران هم یکی از کشور­هایی است که از این قضیه مستثنی نیست. کشور ایران در ناحیه آب و هوایی گرم و خشک و نیمه­ خشک واقع شده است و متوسط میزان بارندگی سالیانه آن یک سوم متوسط بارندگی سالیانه جهان می­ باشد. کمبود بارندگی و خشک­سالی­ های اخیر سبب کاهش منابع آب قابل دسترس شده است. لذا بایستی مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی را برای مدیریت منابع آب مدنظر قرار داد. در این پژوهش، بعد از اندازه­ گیری مصرف آب در سه کشت یونجه، شبدر و گندم، به محاسبه راندمان کاربرد آب آبیاری پرداخته شد. نتایج این تحقیق برای محاسبه شاخص کارایی تولید، نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار آن با میزان ۱.۸۵ و ۱.۴۳ به­ ترتیب به یونجه و شبدر اختصاص دارد و نتایج در بخش راندمان کاربرد آب آبیاری نشان داد که گندم، یونجه و شبدر به­ ترتیب از درصد راندمان کاربرد آب آبیاری ۱۵۰.۱۶، ۷۶.۰۱ و ۶۱.۹۱ برخوردار می­ باشند. همچنین، نتایج نشان داد که شاخص کارایی افزوده محصول برای هر سه محصول گندم، یونجه و شبدر به­ ترتیب برابر ۶۱۱۲.۷، ۶۵۰۵.۲ و ۴۸۷۰.۳ ریال بر مترمکعب است. در کل، با توجه به شاخص ­های بررسی شده، از میان سه محصول مورد بررسی، یونجه بهروری بهتری نسبت به محصولات دیگر داشته است.