تاثیر ارتفاع بر مدل تشابهی منحنی عمق-مدت بارش در استان تهران

تخمین بارش و طراحی یک شبکه باران سنجی به نحوی که عدم اطمینان در اندازه­گیری به حداقل مقدار ممکن برسد و همچنین در هزینه تاسیسات نیز صرفه­ جویی شود، نیاز به ایجاد یک رابطه منطقی بین ایستگاه­ های باران­ نگار را ایجاب می­ کند. از سوی دیگر، در مناطقی که بحث فرسایش و رسوب مشکل اساسی آن آن ها است، آگاهی از میزان شدت بارش کاملا بدیهی است. یکی از روش­های موجود برای حل این مسئله، استفاده از مدل­های شبیه­سازی و برآورد شدت بارش در ایستگاه­ های باران ­سنجی می باشد تا از افزایش ایستگاه­ های باران­ نگار اضافی، که معمولا دارای هزینه زیادی نیز هستند، جلوگیری به عمل آید. در این تحقیق، رگبارهای ۱۶ ایستگاه ثبات وزارت نیرو در استان تهران بررسی گردید و ۱۶۲۲ بارش که دارای تاریخ مشترک بودند، مورد آزمون قرار گرفتند. در هر آزمون، یکی از ایستگاه­ ها به عنوان شاهد انتخاب و شدت بارش در سایر ایستگاه­ های باران ­نگار بر اساس آن برآورد گردید و سپس این مقادیر برآورد شده، با شدت رگبار­های واقعی در ایستگاه­ های مریوطه مقایسه شد. در مرحله بعد، مقادیر شدت بارندگی برآورد شده و اولیه بی­ بعد شده و درصد بارش در سه چارک زمانی اول و مساحت زیر هر یک از منحنی­ها به دست آمد. در نهایت با تعیین میزان خطا در مقادیر برآوردی و مشاهده­ای­، میزان درصد خطای پیش ­بینی حجم بارش و سه چارک برای دو منحنی مذکور در هر تک بارش محاسبه و در ادامه درصد فراوانی خطای پیش ­بینی در حجم بارش و سه چارک  در مجموع بارش ­های مشترک به دست آمد. برای تعیین حساسیت مدل، از شاخص ارتفاع با احتساب ضریب تغییرات استفاده شد. نتایج نشان داد در فاصله ۹۰۰ تا ۱۸۰۰ متری،  تاثیر ارتفاع وجود ندارد، ولی پس از آن یک جهش در میزان خطا اتفاق می­ افتد و این وضعیت از ارتفاع ۲۰۰۰ متر به بعد کم کم کاهش می­ یابد.

Keywords:

باران نگار , شبکه باران سنجی , شدت بارش , عدم اطمینان , فرسایش و رسوب