سمیه سعیدی - کارشناس ارشد فیزیو لوژی ورزشی، گروه تربیت بدنی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران.
نجمه رضائیان - استادیار گروه تربیت بدنی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران.
مریم کریمی - دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران.

زمینه و هدف: فیتوئین-آ سایتوکاین مترشحه از کبد است که با بروز بیماری های مرتبط با چاقی نظیر مقاومت به انسولین و دیابت نوع دو ارتباط دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر تمرین تناوبی شدید بر سطح سرمی فیتوئین-آ، انسولین، گلوکز ناشتا و مقاومت به انسولین در زنان جوان چاق بود. روش تحقیق: تعداد ۲۰ زن چاق به طور تصادفی به دو گروه تجربی (میانگین سنی ۳۲/۵±۴/۱۴ سال و شاخص توده بدنی ۳۳/۱۸±۶/۱۲ کیلوگرم/مترمربع) و کنترل (میانگین سنی ۳۵/۴۵±۲/۳۳ سال و شاخص توده بدنی ۳۱/۵۸±۱/۶۵ کیلوگرم/مترمربع) تقسیم شدند. آزمودنی ها در گروه تجربی در ۸ هفته تمرین تناوبی شدید شامل یک دقیقه تناوب دویدن با شدت ۹۰ درصد حداکثر ضربان قلب با ۱ دقیقه تناوب استراحت دویدن با شدت ۶۰-۵۰ درصد حداکثر ضربان قلب، ۲۰  دقیقه در هر جلسه، ۳ جلسه در هفته شرکت کردند. اندازه گیری شاخص های خونی و ترکیب بدنی مورد بررسی، قبل و بعد از اجرای پروتکل تمرینی انجام گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها به کمک آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون t  زوجی در سطح معنی داری <۰/۰۵p انجام شد. یافته ها: بر اساس آزمون تحلیل کوواریانس، تغییرات سطوح سرمی فیتوئین- آ (۰/۰۴=p)، انسولین (۰/۰۳=p)، وزن (۰۰۱/۰=p)، شاخص توده بدنی (۰۰۵/۰=p)، درصد چربی (۰/۰۰۰۱=p) و محیط کمر (۰/۰۰۲=p) در گروه تمرین نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری داشت.  نتیجه گیری: به نظر می رسد کاهش سطوح فیتوئین-آ پس از تمرینات تناوبی شدید، در بهبود مقاومت به انسولین در زنان جوان چاق نقش ندارد.

تمرین تناوبی شدید, فیتوئین-آ, مقاومت به انسولین, چاقی