آیدا منتصرکوهساری - دانشکده معماری- دانشگاه شهید بهشتی تهران
فاطمه شریعتی - دانشکده معماری- دانشگاه شهید بهشتی تهران
زهراسادات میریان - دانشکده معماری- دانشگاه شهید بهشتی تهران

آب در معماری گذشته ما همواره به عنوان عنصری اصلی، تلقی شده و در آثار الگومند معماری اسلامی ایران، در مرکز خانه ی درون گرا قرار می گیرد. تا به امروز پنداشته می شد که طرح خانه های سنتی اصول مشخصی را دنبال کرده است به نحوی که گونه ی خانه در شهرهای مختلف با ویژگی های تعریف شده ای شناخته می شوند.در بررسی برخی از خانه های سنتی قرار گرفته روی قنات ، این تفاوت مشاهده می شود که معماری بر اساس آب شکل اصولی خود را تغییر داده است. سوال مهم از این جا شکل می گیرد که آیا زمانی که معماران خانه های سنتی ایران، امکان استفاده از آب را داشته اند (قنات ها و آب های زیرزمینی)، طرح lمعماری خانه ها ، مشابه یکدیگر و الگومند هستند؟ آیا عناصر و اجزاء اصلی(ایوان،اتاق،حیاط و ...) جهت استفاده هرچه بیشتر از آب تغییری نکرده اند؟ برای پاسخ به این پرسش ، در این مقاله سه خانه در بافت تاریخی شهر یزد انتخاب و طرح معماری آنها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این بررسی در این مقاله ارائه شده است

آب ، قنات، معماری، کلاهدوز، اولیاء، زرگر