محمد خاقانی - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه اصفهان
روح الله مطلبی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی از دانشگاه اصفهان

خلال النصف الاول من القرن الماضی انتظم الشعر العربی الحدیث ونظیره فی الادب الفارسی فی ثلاثه ضروب من التشکیلات البنائیه: تشکیله شعر العمود، وتشکیله قصیده النثر او الشعر الابیض، وتشکیله شعر التفعیله. بعض هذه التشکیلات متعاقب، وبعضها متزامن، وبعضها الثالث متجاوب. ورغم انها تعکس فی تطورها وتجاربها وجهات نظر مختلفه ومواقف ایدیولوجیه واجتماعیه وثقافیه متباینه، الا انها فی مجموعها دلت علی مبلغ التحول الذی طرا علی الحساسیه الفنیه، بما فیها من المعرفه والذوق اللذین اخذا یصیبان جوانب الحیاه. وموضوع هذه المقاله هو المقارنه بین شعر التفعیله العربی ونظیره الفارسی (الاتجاه النیمائی) من حیث البحور المستعمله فیهما. وقد جئنا فیها بالبحور المستعمله فی قصیدتی التفعیله العربیه والفارسیه. فقارنا بین البحور العربیه المستخدمه فی قصیده التفعیله العربیه ونظیرها فی الادب الفارسی، مستخدمین نماذج من قصائد «بدر شاکر السیاب» و«نیما یوشیج»، لتزیدها رونقا وبهاءا. وفی الخاتمه کتبنا عن ظاهره جدیده فی کلا الادبین وهی المزج بین البحور.  

شعر التفعیله, البحور العروضیه, الاتجاه النیمائی, بدر شاکر السیاب, نیما یوشیج