مسلم سروستانی - سازمان آب و برق خوزستان
محمد کردانی
مریم گلابی
لیلا بقایی

آب به عنوان مهمترین عامل محدود کننده توسعه کشاورزی در اغلب کشورها شناخته شده است. کشورهایی که در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارند و دچار کمبود آب می باشند می باید راهبرد خاصی در جهت استفاده صحیح و بهینه از آن داشته باشند تا مدیریت صحیح بر مشکلات کمبود آب غلبه نمایند. بر اساس مطالعات انجام شده یکی از راههای استفاده بهینه از منابع آب، مشارکت کشاورزان در احداث، نگهداری و بهره برداری از شبکه آبیاری و زهکشی در قالب تشکل های منسجم می باشد. تشکل های آب بران به عنوان یکی از اشکال سازمان‌های مردمی، دارای قابلیت‌های فراوان جهت ایفای نقش، در حمایت اقتصادی جوامع می‌باشند. این تشکل ها، نوع خاصی از سازمانهای اجتماعی محلی است که معمولاً ‌در یک بخش یا حوزه آبیاری بصورت یک گروه رسمی که دارای ماهیت حقوقی است، تشکیل می شوند و مدیریت تمام یا قسمتهایی از شبکه را بر عهده می گیرد. نقش تشکل های آب بران بسیار مهم و کلیدی است زیرا آنها می توانند در ایجاد ارزش واقعی آب و حفاظت از آن، همچنین تاسیسات و توزیع آب کمک نمایند. درگیری تشکل های آب بران در فرایندهای تصمیم گیری برای پیشگیری از اختلافات و رفع موانع اجتماعی ضروری است. همچنین ایجاد تشکلهای آب بران ارتقاء کارایی و بهره وری را به همراه خواهد داشت. تجارب موفق ورود تشکل ها در عرصه مدیریت پروژه های آبیاری در سایر کشور ها، تاکید بر ظرفیت ها و پتانسیل بالقوه این گونه از سازمان های اجتماعی می گذارد که پشتیبانی سازمان های دولتی تا تقویت ریشه های نوپای آنها را در عرصه مدیریت نوین منابع آب، کامیابی این تعاونی ها را تضمین خواهد نمود بنابراین می توان با تقویت تشکل های مردمی و انتقال مدیریت آبیاری به آنها، زمینه های کاهش تصدی گری دولتی، واگذاری نقش فعال به مردم و توسعه پایدار منابع آب را فراهم نمود

منابع آب، مشارکت، تشکل های آب بران، انتقال مدیریت ،توسعه پایدار