ماهیت، اقسام و کاربرد رهن دریایی

از جمله عقودی که در ادبیات حقوقی ما کمتر به ان پرداخته شده است، «رهن دریایی» است؛ در قانون مدنی، قانونگذار اسلامی بهتعریف عقد رهن پرداخته و سپس در مواد بعدی شرایط و آثار آن را بیان نموده است؛ واضح است که رهن دریایی- در تطابق با رهنموضوع قانون مدنی - متضمن شرایط و ویژگیهای متفاوت و گاه متعارض با آن است. مطالعه مقررات رهن دریایی ایران نشان میدهدکه هرچند قانونگذار قانون دریایی «رهن کشتی» را تعریف نکرده و مفهوم «کشتی» را که در تمام ابواب قانون مذکور کارایی داشته باشد، بیان نکرده و بسیاری از مسائل مربوط به انعقاد و حتی آثار رهن کشتی را به صراحت تعیین ننموده است، اما به عنوانقاعده می توان گفت که انعقاد و آثار رهن کشتی اصولا تابع قواعد عمومی است، مگر اینکه قانون دریایی متضمن حکمی خاصباشد؛ اما باید توجه داشت که رعایت مصالح اجتماعی و ضرورتهای اقتصادی قانونگذار را در بسیاری از موارد وادار به تخلف از اجرایقواعد عمومی ساخته است. در این مقاله که به روش کتابخانه ای گردآوری شده است در نظر خواهیم داشت جهت شناخت بهتررهن دریایی به ماهیت (با ذکر اوصاف)، اقسام (گونه شناسی) و کاربردهای حقوقی (= دریایی) آن بپردازیم که در پایان به این نتیجهخواهیم رسید که رهن دریایی صورت خاصی از عقد رهن بعنوان یکی از عقود معی ن است؛ با اوصافی همچون تبعی بودن، دوسویه (ازیک طرف لازم و از طرف دیگر جایز) و غیرقابل تجزیه؛ همچنین، دارای کاربردهایی همچون تحصیل اعتبار توسط مالک برای ساختکشتی، تحصیل اعتبار برای تامین مخارج کشتی و تحصیل اعتبار برای تعقیب سفر دریایی می باشد.

Keywords:

رهن دریایی , مالک کشتی , حق تعقیب , مخارج کشتی , راهن و مرتهن , وثیقه دین دریایی