فاطمه گلدار - دانشجوی دکتری معماری دانشگاه شهید بهشتی

این مقاله روایتی است تاریخی از شهر کاشان و قنات‌های آن. در بخش اول گزیده‌ای از سیر تحول تاریخی شهر کاشان و اوج و فرودهای آن و نسبت آن با منابع آبی شهر خوصاً قنات‌ها بیان می‌شود. در بخش دوم تعدادی از قنات‌های شهر کاشان معرفی خواهد شد. چگونگی توزیع آب قنات‌ها در شهر، و اختصاص آب برخی از قنات‌ها به بناها یا محله‌هایی از شهر موضوع بحث این بخش است. پس از آن نمونه‌ای از قواعد و قوانین حاکم بر تقسیم آب با بررسی موردی آب چشمه سلیمانیه و قنات تنبلی بررسی می‌شود. در ادامه روایت‌هایی از عواید مادی قنات‌ها و شماری از اختلافات موجود بر سر تقسیم آن ذکر می‌شود. این روایت‌ها مکمل بحث تقسیم آب و مبین اهمیت آن است. در نهایت از انتقال آب قنات‌ها به محله‌های مختلف شهر کاشان سخن گفته می‌شود؛ همچنین به چگونگی آب‌رسانی به خانه‌ها اشاره خواهد شد. سطرهای این مقاله نشانه‌هایی است از اهمیت آب در شهر کویری کاشان، و نمایان‌گر ارزشمندی آن در میان مردمان این شهر است

قنات، کاریز، کاشان