احمد حیدرنیا - گروه علوم تربیتی، مشاوره و راهنمایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران
هادی عباسی - گروه علوم تربیتی، مشاوره و راهنمایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران
سعیده صفری - گروه علوم تربیتی، مشاوره و راهنمایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران

ازدواج رابطه منحصربه فردی است که غنی سازی روابط زوجین، نقش مهمی در تحکیم و رضایت مندی آن دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی مهارت های غنی سازی زندگی زناشویی مبتنی بر فرهنگ بر مبنای روش شناسی کیو انجام شد. برای ایجاد فضای گفتمان با ۲۴ نفر از افراد عادی و ۱۶ نفر از افراد متخصص در حوزه خانواده در استان خراسان شمالی، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. افراد نمونه به صورت هدفمند انتخاب شدند و نمونه گیری تا رسیدن به مرحله اشباع ادامه یافت. ۳۴ عبارت توسط متخصصان به ترتیب اولویت دسته بندی شدند. تحلیل عاملی دسته کیو با چرخش واریماکس، حاکی از وجود شش عامل بود.  یافته ها نشان داد که از دید متخصصان حوزه خانواده، مهم ترین مهارت ها برای غنی سازی زندگی زناشویی به ترتیب عبارت اند از: خودشناسی و آگاهی از تفاوت های شخصیتی، مهارت های ارتباطی، واقع نگری، مهارت های دینی و معنوی، مدیریت هیجانی و آگاهی از چرخه تکاملی خانواده. براساس عامل های شناسایی شده، محتوای پروتکل آموزشی برای غنی سازی زندگی زناشویی در هشت گام ارائه شد. نتایج این پژوهش می تواند برای آموزش به زوج هایی که در آغاز مسیر زندگی زناشویی هستند مورد استفاده قرار گیرد. همچنین مشاوران خانواده و ازدواج می توانند از یافته های پژوهش برای آموزش های پیش از ازدواج و آموزش به زوجینی که در سال های اول زندگی مشترک هستند استفاده کنند.

مهارت های غنی سازی زندگی زناشویی, پروتکل آموزشی مبتنی بر فرهنگ, روابط زوجین