منا مهدوری - کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
فردین موسیوند - استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
محمود صادقیان - دانشیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
مهدی موحدنیا - دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

کانسار آهن-استرانسیم-(منگنز) کوه ریگ در جنوب شاهرود و در بخش شمالی پهنه ساختاری ایران مرکزی واقع شده است. کانه زایی در توالی آتشفشانی- رسوبی ائوسن زیرین رخ داده که شامل تناوبی از کریستال لیتیک توف، آندزیت بازالتی می باشد. ماده معدنی در بخش فوقانی به-صورت عدسی و همروند با لایه بندی سنگ میزبان لیتیک توفی و در بخش زیرین به صورت رگه-رگچه ای که لایه بندی سنگ میزبان را قطع نموده اند، رخ داده است. بر اساس موقعیت چینه شناسی، بافت و ساخت و کانی شناسی، از پایین به بالا می توان سه رخساره کانسنگی رگه-رگچه ای، برشی و نواری را از هم تمییز داد. کانی شناسی ماده معدنی شامل گوتیت، هماتیت، مگنتیت، سلستیت، پیرولوزیت، پسیلوملان، باریت و هیدروکسید های آهن می باشد که با کانی های باطله کلسیت و کوارتز همراهی می شوند. دگرسانی های سرسیتی و کلریتی در منطقه دارای گسترش هستند. کانسار آهن-استرانسیم-(منگنز) کوه ریگ از جهت داشتن توالی میزبان آتشفشانی-رسوبی، شکل هندسی همروند با لایه بندی، بافت و ساخت، رخساره های کانه دار، کانی شناسی، پهنه بندی دگرسانی و ویژگی های ژئوشیمیایی، شباهت زیادی با کانسارهای آهن آتشفشانی- بروندمی دارد. قابل ذکر است که بالا بودن میزان سلستیت از ویژگی های خاص این کانه زایی بوده و تاکنون مورد مشابه آن در ایران و جهان گزارش نشده است.

آهن, سلستیت, آتشفشانی-بروندمی, کوه ریگ, شاهرود