زهره چراغی - استادیار گروه تاریخ دانشگاه یزد

این پژوهش به معرفی نظام مدیریتی یکی از قدیمی ترین و مهم ترین قنوات ایران به به نام قنات دولت آباد می پردازد. این قنات در طول تاریخ نقش مهمی در آب رسانی به شهر یزد داشته است و بر حسب طول آن که در مجموع از 60 کیلو متر تجاوز می کند، در ردیف طولانی ترین قنات های ایران قرار دارد. در این پژوهش ابتدا نقش محمدتقی خان بافقی (حاکم یزد در عهد قاجار) در امر بازسازی و توسعه ی قنات دولت آباد مورد ارزیابی قرار می گیرد.، سپس با بررسی وقف نامه های مربوط به قنات به اهمیت نظام مدیریت سنتی وقف در نگه داری و بهره برداری از قنات اشاره می گردد. وضعیت موجود قنات فوق الذکر و پیشنهاد هایی برای مدیریت و بهره برداری از این قنات مباحث دیگر مقاله ی حاضر را تشکیل می دهد.

قنات دولت آباد، محمد تقی خان، خوانین، وقف نامه