زهرا مرادی نجف آبادی - کارشناسی ارشد گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا،تهران، ایران
مریم محسن پور - استادیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا،تهران، ایران
علیرضا کیامنش - استاد گروه مشاوره، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

زمینه و هدف: امروزه جایگاه تفکر انتقادی در پیشبرد موفقیت تحصیلی و شغلی دانشجویان، اهمیتی دوچندان یافته است و بر همین اساس بسیاری از موسسات آموزش عالی، تقویت تفکر انتقادی دانشجویان را یکی از اهداف نهایی خود قلمداد می کنند. پژوهش حاضر، با هدف توصیف ادراک دانشجویان تحصیلات تکمیلی از سطح دوم «توضیح دادن موضوع متن» و سوم «تحلیل منطق متن» تفکر انتقادی بر مبنای چارچوب پل و الدر (۲۰۱۲) صورت گرفت.روش پژوهش: این پژوهش براساس رویکرد کیفی و روش پدیدارنگاری انجام شد. مشارکت کنندگان ۱۵ نفر، دانشجوی سال اول، دوم و فارغ التحصیلان رشته روان شناسی تربیتی دوره کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س) در سال های تحصیلی ۹۷-۱۳۹۵ بودند که براساس تمایل داوطلبانه، در این پژوهش شرکت کردند. ابتدا از آن ها خواسته شد تا بخشی از متن کتاب "هنر عشق ورزیدن" را بخوانند و سپس به سوال های موجود در سطح دوم و سوم تفکر انتقادی پاسخ دهند. اطلاعات، بر مبنای روش استقرایی تحلیل شدند. طبقه های توصیفی با افق های درونی و بیرونی و نیز فضای نتیجه ترسیم شد.یافته ها: نتایج پژوهش بیانگر هشت طبقه توصیفی شامل؛ توضیح دادن موضوع متن بر مبنای راهبرد بسط معنایی، به کارگیری استدلال قیاسی، یادآوری دانش ادبی پیشین، تحلیل متن با توجه به مولفه های تفکر انتقادی، تشخیص نامناسب مولفه های تفکر انتقادی، پرسش های اکتشافی در مقابل پرسش های غیر اکتشافی،  بیان کلی از محتوای متن و غلبه دیدگاه فرد بر نویسنده است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج، به منظور ارتقاء سطوح تفکر انتقادی دانشجویان توصیه می شود، آموزش مولفه های تفکر انتقادی و تقویت مهارت خواندن انتقادی مورد توجه سیاست گذاران نظام آموزش عالی قرار گیرد.

توضیح دادن, تحلیل کردن, تفکر انتقادی, پدیدارنگاری, دانشجویان تحصیلات تکمیلی, چارچوب پل و الدر