زمینهیابی تشکیل تعاونیهای خدمات بهداشتی - درمانی روستایی؛ یک طرح کارآفرینی، جایگزین برنامه ی پزشک خانواده

تعاونی های خدمات بهداشتی - درمانی تعاونی هایی هستند که با مشارکت روستائیان ساکن روستاهای فاقد پزشک تشکیل می شوند. تعاونی با کمک دولت اقدام به استخدام یک پزشک عمومی و یک پرستار می نماید و سرانه داروی روستا را از دولت تحویل می گیرد. این پژوهش باهدف کلی بررسی آمادگی خانوار های روستاهای فاقد پزشک برای تشکیل این نوع تعاونی و اهداف جزئی: بررسی نیاز روستائیان به حضوردائمی پزشک در روستا، بررسی مشارکت اجتماعی روستائیان و بررسی عوامل مؤثر بر آمادگی روستائیان برای تشکیل تعاونی خدمات بهداشتی درمانی انجام پذیرفته است. برای تبیین این مسأله از تئوری های تعاونی ژرژ فوکه، برنارد لاورن و مهدی طالب، تئوری گروه بروس کوئن،تئوری های نیاز فرامرز رفیع پور و تئوری های کارآفرینی بهره برده شده است. ظهور و بروز تعاونی های خدمات بهداشتی درمانی در جوامع روستایی با شکل گیری نیاز و آگاهی یافتن از نیاز و راه های رفع آن شکل گرفته و تقویت می شود. این تعاونی نوعی کارآفرینی به حساب می آید، چرا که در رده های فردی، سازمانی و اجتماعی کارآفرین انجام می شود و علاوه بر اشتغال زایی، نیاز جوامع روستایی به خدمات بهداشتی درمانی را رفع می کند. این پژوهش با توجه به ماهیت مسأله تحقیق به صورت پیمایشی پوزیتیویستی انجام پذیرفت و داده ها و اطلاعات مربوط به 3450 خانوار روستایی ساکن در 15 روستای یکصد خانوار به بالای فاقد پزشک شهرستان نی ریز با استفاده از یک نمونه 349خانواری جمع آوری، طبقه بندی و تجزیه و تحلیل گردید. این بررسی نشان می دهد که متغیر هایی چون: فاصله روستا تا اولین مرکز درمانی دارای پزشک، امکانات رفاهی روستا، درآمد سرپرست خانوار، مشارکت اجتماعی روستائیان و نیاز به حضور دائمی پزشک در روستا، متغیرهایی هستند که در شکل گیری تعاونی خدمات بهداشتی درمانی اثر معنادار دارند. در این پژوهش متغیرهای دیگری چون شغل و تحصیلات سرپرست خانوار روستائی هم سنجیده شد که معنادار بودن اثر این متغیر ها به اثبات نرسید.

Keywords:

تعاون , کارآفرینی , مشارکت , روستا , نی ریز