مجتبی بابایی خرزوقی - Physical Education Center, Isfahan University of Technology, Isfahan, ۸۴۱۵۶-۸۳۱۱۱, Iran
منصور صاحب الزمانی - Department of Sport Injury and Corrective Exercises, Faculty of Sport Sciences, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran
محمدتقی کریمی - Rehabilitation Sciences Research Center, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran

مقدمه: زمین خوردن به عنوان یکی از مهم ترین مشکلات شایع دوران سالمندی محسوب می گردد. محققین معتقدند که کاهش تعادل بعنوان اصلی ترین عامل موثر در زمین خوردن سالمندان به شمار می رود، در همین راستا تحقیق حاضر با هدف مقایسه اثربخشی ۸هفته تمرینات ترکیبی بصورت میدانی و ورزش از راه دور بر روی پارامترهای تعادل ایستا و پویای سلامندان طراحی و پیاده سازی شده است.  روش : در این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با مداخل تمرینات ورزشی، که در شهر اصفهان انجام گرفت، ۶۰ نفر سالمند مرد سالم بالای۶۰سال، دارای توانایی انجام فعالیت ورزشی، به روش هدفمند در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه تجربی(میدانی و ورزش از راه دور) و یک گروه کنترل تقسیم شدند. به هر دو گروه تجربی به عنوان مداخله، برنامه تمرینی به مدت ۸ هفته و ۳ جلسه در هفته و هر جلسه ۹۰دقیقه داده شد، برنامه تمرینی ترکیبی بر اساس سیستم تمرینی «نهایت آمادگی» طراحی و پیاده سازی شد. پارامترهای مرتبط با تعادل ایستا و پویا از طریق دستگاه آنالیز حرکت با هفت دوربین و صفحه نیرو هماهنگ شده با آن مورد ارزیابی قرارگرفت و جهت ارزیابی های اولیه از طریق پرسشنامه محقق ساخته به همراه پرسشنامه فرم کوتاه وضعیت ذهنی(MMSE) استفاده گردید. از آمار توصیفی برای بررسی داده ها و همگن بودن آنها و از آنوا برای اندازه گیری های تکراری جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. همچنین از نرم افزار SPSS نسخه۲۴ جهت انجام فرآیندهای آماری استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که هر سه گروه تجربی میدانی و تجربی ورزش از راه دور و کنترل با یکدیگر از لحاظ سن(۲۶/۰=P)، قد(۸۶/۰=P)، جرم بدن(۹۲/۰=P)، شاخص توده بدنی(۹۵/۰=P)، شاخص آمادگی فعالیت بدنی(۴۳/۰=P)، شاخص سلامت روانی(۵۴/۰=P) و سلامت عمومی(۶۳/۰=P) همسان می باشند. بکارگیری یک برنامه تمرینی ترکیبی چه بصورت تله-اکسرسایز (ورزش از راه دور) و چه بصورت میدانی باعث افزایش معناداری در پارامترهای تعادل ایستا از قبیل دامنه نوسان مرکز فشار بدن در صفحه قدامی-خلفی(۰۲۳/۰=P) و صفحه داخلی-خارجی(۰۱۹/۰=P)، جمع طول مسیر طی شده توسط مرکز فشار بدن در صفحه قدامی-خلفی(۰۰۱/۰=P) و صفحه داخلی- خارجی(۰۰۱/۰=P)، و سرعت نوسان مرکز فشار بدن در صفحه قدامی-خلفی(۰۰۱/۰=P) و داخلی-خارجی(۰۰۱/۰=P) اختلاف معناداری (۰۵/۰≥P) داشتند، این مورد همچنین در ثبات داخلی-خارجی نسبت به عرض گام(۰۰۱/۰=P) که یکی از پارامترهای تعادل پویا محسوب می گردد نیز حاصل شد(۰۵/۰≥P)، این در حالی است که در مدت زمان مشابه، در گروهی که برنامه ۸هفته تمرینات ترکیبی را دریافت ننمودند، تغییر معنی داری در هیچ کدام از پارامترهای تعادل ایستا و پویا ایجاد نشده است (۰۵/۰≥P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های حاصل از پژوهش، می توان استنباط نمود که استفاده منظم و مداوم از ۸ هفته برنامه تمرینی ترکیبی بصورت ورزش از راه دور و میدانی می تواند بدلیل بهبود پارامترهای تعادل ایستا و پویا، به عنوان جایگزین مناسبی برای برنامه های تمرینی میدانی مطرح باشد، درضمن تمرینات تله-اکسرسایز بنظر برای گروه سنی سالمندان بدلیل کاهش خطرات بیرون از منزل و قرارگیری در گروه های همسان موثرتر بوده و راه را برای سالم پیر شدن و برخوردار بودن از سلامتی در این دوره از زندگی هموار می نماید.

Postural Balance, Tele-rehabilitation, Successful Elderly, Exercise Therapy, تعادل وضعیتی, بازتوانی از راه دور, سالمندی موفق, ورزش درمانی