رضا مرادی - گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی: ۳۶۸۹۹-۳۱۵۷۸، تهران ایران
سمیرا شهبازی - پژوهشکده ی کشاورزی هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۴۹۸-۳۱۴۸۵، کرج ایران
حسین اهری مصطفوی - پژوهشکده ی کشاورزی هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۴۹۸-۳۱۴۸۵، کرج ایران
محمدعلی ابراهیمی - پژوهشکده ی کشاورزی هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۴۹۸-۳۱۴۸۵، کرج ایران
حامد عسکری - پژوهشکده ی کشاورزی هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۴۹۸-۳۱۴۸۵، کرج ایران

اثر بازدارندگی دزهای مختلف پرتو گاما بر جوانه زنی هاگ قارچ تریکودرما هارزیانوم و اثر آن بر ویژگی های ریخت شناسی و توانایی آنتاگونیستی جهش یافته های حاصل در کنترل قارچ بیمارگر ریزوکتونیا سولانی بررسی شد. برای این منظور سوسپانسیون هاگ تریکودرما در پژوهشکده ی کشاورزی هسته ای کرج در معرض دزهای ◦، ۵۰، ۱۵۰، ۲۰۰، ۲۵۰، ۳۰۰، ۳۵۰، ۴۰۰، ۴۵۰ گری پرتو گاما قرار گرفت. برای بررسی اثر پرتو گاما بر رشد ریسه، قارچ تریکودرما با دزهای ◦، ۴۰۰، ۸۰۰، ۱۲۰۰، ۱۶۰۰، ۲۰۰۰، ۲۵۰۰ گری پرتودهی شد. نتایج نشان داد که پرتودهی با دز ۴۵۰ گری به طور کامل مانع جوانه زنی هاگ قارچ شد و دز ۲۵۰ گری به عنوان دامنه ی دز بهینه برای القای جهش در تریکودرما انتخاب شد. هم-چنین پرتو گاما باعث تنوع در ویژگی های ریخت شناسی قارچ تریکودرما از جمله شکل، رنگ، هاگ دهی و سرعت رشد ریسه شد. نتایج آزمون آنتاگونیستی نشان داد که پتانسیل کنترل کنندگی جدایه های جهش یافته در مقایسه با جدایه ی مادری (شاهد) در برابر قارچ پاتوژن ریزوکتونیا سولانی به طور معنی داری افزایش یافته بود. براساس نتایج این بررسی، با استفاده از روش القای موتاسیون با پرتودهی گاما توانایی کنترل زیست-شناسی در قارچ تریکودرما به صورت کاملا معنی داری افزایش پیدا می کند.  

پرتو گاما, جهش, کنترل زیست شناسی, تریکودرما هارزیانوم, ریزوکتونیا سولانی