استفاده از پرتو گاما برای کنترل مرحله های مختلف زیستی حشره ی شپشه ی آرد

حشره ی شپشه ی آرد یکی از آفت های بسیار مهم محصول های انباری است که موجب بروز خسارت کیفی و کمی می شود. یکی از راهکارهای مناسب برای کنترل این آفت، استفاده از پرتو گاما است. در این مقاله تاثیر دزهای مختلف پرتو گاما بر روی تخم، لارو و حشره ی کامل شپشه ی آرد تا مرگ آخرین نمونه مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش در شرایط دمایی ۱±۲۷ درجه ی سلسیوس، رطوبت نسبی ۵±۶۰ درصد و در تاریکی انجام شد. پرتودهی تخم، لارو و حشره ی کامل شپشه ی آرد با کمک پرتو گاما و با دزهای ۱۰۰ تا ۵۰۰ گری به انجام رسید. این آزمایش ها به منظور کاهش دز پرتو گاما در فاصله ی زمانی طولانی تر در مقایسه با مطالعه های قبلی انجام شد. میزان مرگ و میر حشره ی شپشه ی آرد در مرحله های مختلف رشد آن پس از گذشت ۲۴ ساعت مورد ارزیابی قرار گرفت و نمونه برداری تا مرگ آخرین نمونه ی پرتودهی شده ادامه یافت. نتایج نشان داد که حساس ترین مرحله ی رشد حشره ی شپشه ی آرد در برابر پرتودهی، مرحله ی تخم بود که در آن دز ۵۰ گری موجب مرگ ۱۰۰ درصد تخم ها شد. مرحله ی لاروی، بعد از تخم، بیش ترین حساسیت را نشان داد به طوری که با دز ۵۰۰ گری پس از گذشت ۱۲ روز امکان از بین بردن کلیه ی لاروها فراهم شد. در مورد حشره های کامل، نتایج حاکی از مقاومت نسبی این مرحله از رشد حشره بود، به طوری-که دز ۱۰۰ گری پس از ۱۶ روز تنها موجب بروز مرگ و میر ۳۳/۱۳ درصد حشره های کامل شد. بالاخره این که مشخص شد که استفاده از پرتو گاما می تواند به عنوان یک روش کاربردی مناسب، برای کنترل کلیه ی مرحله های زیستی حشره ی شپشه ی آرد در بین محصول های انباری به کار رود.  

Keywords:

پرتو گاما , حشره ی شپشه ی آرد , آفت های انباری