سعید علمدار میلانی - پژوهشکده ی چرخه ی سوخت هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۸۴۸۶-۱۱۳۶۵، تهران ایران
بهزاد مراغه میانجی - پژوهشکده ی چرخه ی سوخت هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۸۴۸۶-۱۱۳۶۵، تهران ایران
احمد امرا ... ابهری - پژوهشکده ی چرخه ی سوخت هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۸۴۸۶-۱۱۳۶۵، تهران ایران

استخراج حلالی اورانیم و توریم به منظور تعیین شرایط بهینه­ ی جداسازی آن­ها در محلول فروشویی سولفوریک اسیدی کانسار آنومالی ۵ ساغند با استفاده از استخراج­ کننده ­ها­ی تری-n- اکتیل آمین (TOA) و دی-۲- اتیل هگزیل فسفریک اسید (D۲EHPA) به روش ناپیوسته مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفت. از روش آرایه ­های متعامد تاگوچی برای تعیین شرایط بهینه ­ی جداسازی اورانیم استفاده شد. متغیرهای pH،  غلظت استخراج­ کننده، زمان و نسبت فاز آبی به آلی (A/O) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استخراج­ کننده­ی TOA ۵%در کروزین با نسبت ۱=A/O در pH=۱.۶ شرایط بهینه برای جداسازی اورانیم در محلول فروشویی کانسار آنومالی ۵ ساغند با یک مرحله استخراج را فراهم می­ کند. تحت این شرایط میزان بازیابی اورانیم با یک مرحله استخراج ۹۸.۷% بود. برای بررسی بیش­تر نتایج حاصل از طرح تاگوچی، اثر عامل های مختلف مانند زمان تماس دو فاز، دما، غلظت استخراج­ کننده و pH به روش متعارف یک متغیر در هر زمان نیز مورد بررسی قرار گرفتند. جداسازی توریم با استخراج­ کننده­ی D۲EHPA ۴% حجمی در کروزین در pH=۱.۵-۲ با سه مرحله استخراج به انجام رسید. آزمایش­ های تعیین سینتیک استخراج توریم و انتقال آن از محلول فروشویی به فاز آلی تحت شرایط تعیین شده نشان داد که این واکنش از مرتبه­ ی ۲ است. شرایط بهینه ­ی استخراج برگشتی انتخابی اورانیم و توریم از فاز­های آلی باردار، به ترتیب، با نیتریک اسید ۰.۵ مول بر لیتر و سولفوریک اسید ۱ مول برلیتر فراهم شد.

جداسازی متوالی, استخراج با حلال, کانسار آنومالی ۵ ساغند, تری اکتیل آمین, دی-۲-اتیل هگزیل فسفریک اسید, سینتیک