بختیار آزاد بخت - دانشکده مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، صندوق پستی: ۵۱۸، بروجرد- ایران
کمال حداد - دانشکده مهندسی هسته ای، دانشگاه شیراز، صندوق پستی: ۸۴۴۷۱-۷۱۹۴۶، شیراز- ایران
محمدحسن زحمت کش - انستیتو پرتو پزشکی نوین تهران، صندوق پستی: ۵۹۹-۱۴۶۶۵، تهران- ایران

برای تعیین درصد دز عمقی باریکه های فوتونی با انرژی های مختلف در دزیمتر ژلی- پلی مری PAGAT و وابستگی آن به آهنگ دز با استفاده از تکنیک ام.آر.آی از مواد و ترکیبات شیمیایی با درصدهای وزنی زیر استفاده شده است: ۴.۵% بیس N-N' متیلن- بیس-آکریل آمید ۴.۵% آکریل آمید، ۵ درصد ژلاتین، ۵ میلی مول تتراکیس، ۰.۰۱ میلی مول هیدروکینون و ۸۶ درصد آب دو بار تقطیر شده. برای تابش دهی ویال ها از فوتون های Co۶۰ دستگاه درمانی سری c۷۸۰-Theratron انستیتو پرتو پزشکی نوین تهران و شتاب دهنده ی خطی الکتا بیمارستان نیروی هوایی تهران استفاده شده است. تصویربرداری با استفاده از یک سیستم ام.آر.آی ساخت شرکت زیمنس به قدرت ۱.۵ T انجام شده است. تمام ژل های پلی مری یک روز پس از ساخت، پرتودهی شده و یک روز بعد از پرتودهی با استفاده از سیستم ام.آر.آی تصویربرداری شده اند. در تعیین درصد دز عمقی در ژل پلی مری نورمکسیک PAGAT، برای انرژی های بالاتر، فوتون ها تمایل به نفوذ بدون پراکندگی در ماده داشته و پراکندگی فوتون ها نیز رو به جلو می باشد. میزان دز عمقی باریکه های فوتونی Co۶۰ در عمق ۰.۵ cm برابر ۱۰۰ درصد بوده و برای عمق cm۲۱ این مقدار به ۴۸ درصد کاهش یافته است و برای فوتون های ۴، ۶ و MV۱۸ شتاب دهنده میزان دز عمقی بیشینه برای عمق cm۲۱، به ترتیب، به مقادیر ۵۲، ۵۷.۳ و ۵۹.۷۳%, کاهش یافته است و این نشان می دهد که برای انرژی های بالاتر میزان تجمع دز در فواصل عمقی بیش تر خواهد بود. بررسی حساسیت ژل PAGAT به آهنگ دز نشان داد که با تغییر آهنگ دز از ۸۰ به cGy/min۴۸۰ تغییری در مقادیر آهنگ واهلش عرضی، ۲R، مشاهده نشده است. به عبارت دیگر این نشان می دهد که ژل پلی مری PAGAT به آهنگ دز وابسته نبوده و در نتیجه می توان برای بالا بردن سرعت پرتودهی و کاهش زمان پرتودهی از آهنگ های دز بالاتر استفاده نمود.

دزیمتر ژلی- پلی مری, ژل پلی مری نورمکسیک PAGAT, درصد دز عمقی, آهنگ دز