بررسی جهش یافته های حاصل از پرتودهی گاما در سویا

لاین های خالص جهش یافته (۱) زودرس سویا که حاصل جهش زایی در اثر پرتودهی گاما به وسیلهء ۶۰Co با دزهای جذبی ۱۰۰، ۱۵۰، ۲۰۰ و ۲۵۰ گری بودند, به منظور ارزیابی صفات زراعی و مقایسهء عملکرد آنها با دو رقم تجارتی کلارک و ویلیامز, در دو منطقه کرج و الشتر (خرم آباد) در قالب طرح آزمایشی شبکه ای ساده ۷*۷ متر در دو تکرار کاشته شدند. در کرج, بین عملکرد لاین های جهش یافته و عملکرد آنها در مقایسه با رقم ویلیامز تفاوت معنی دار آماری در سطح ۱% و با رقم کلارک در سطح ۵% وجود داشت. لاین شماره ۴۷ با عملکرد ۴۷۸۲ کیلوگرم دانه در هکتار, رتبه اول و لاین شماره ۳۸ با ۴۷۲۲ کیلوگرم دانه در هکتار  رتبه دوم را داشت و تعدادی از لاین ها ۱۰ تا ۱۲ روز نسبت به ارقام تجارتی شاهد زودرس تر شدند. درالشتر, عملکرد دانه ای لاین های جهش یافته نسبت به رقم تجارتی و پرمحصول ویلیامز تفاوت معنی دار آماری در سطح ۵% داشت. بالاترین عمکرد دانه ای به لاین ۴۷ اختصاص داشت که معادل ۳۱۴۷ کیلوگرم در هکتار بود. دوره رویش آن نیز حدود دو هفته نسبت به رقم زودرس کلارک کوتاهتر بود. تجزیه و تحلیل عملکردهای دانه ای دو منطقه کرج و الشتر نشان دادند که عملکردهای دانه ای ۱۵ لاین جهش یافته نسبت به رقم تجارتی کلارک و ۳۶ لاین جهش یافته نسبت به رقم تجارتی ویلیامز برتری داشتند. لاین جهش یافته ۱۸ با عملکرد دانه ای ۳۶۴۳ کیلوگرم در هکتار رتبه اول را داشت و در هر دو منطقه نسبت به دو رقم تجارتی شاهد (کلارک و ویلیامز) زودرس تر بود.

Keywords:

سویا , زودرسی , دز جذبی , جهش زا (۲) , جهش زایی(۳)