سیدحسین مجدی - کارشناسی ارشد در رشته عمران گرایش مدیریت منابع آب، مهندس ناظر شرکت مهندسین مشاور تماوان
سید آریا فخری - دانشجوی دکتری فتوگرامتری، دانشکده مهندسی عمران و حمل ونقل، دانشگاه اصفهان
کامران رحیمی - کارشناسی ارشد در رشته عمران گرایش مدیریت منابع آب ، مهندس ناظر شرکت مهندسین مشاور تماوان

سرریزها انواعی از سازه های آبی هستند که برای انتقال یا عبور سیلاب و آبهای اضافی از سراب به پایاب سدها کاربرد دارند. طراحی سرریزها به عوامل مختلفی از قبیل سیل طرح، محل سد، اندازه و نحوه بهره برداری از مخزن بستگ ی دارد. غیر از مسائل اقتصادی عواملی از قبیل دقت و اعتماد در پیش بینی سیل، دوره و مقدار سرریزی و نوع سد نیز در طراحی سرریزها موثرند. برآورد سیل طرح در طراحی سرریزها از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. یکی از شیوه های موثر در برآورد سیلاب طراحی استفادهاز روش تحلیل ریسک می باشد. در این پژوهش با انتخاب دو نوع سرریز اوجی دریچه دار (روگذر) و سرریز نیلوفری نسبت به هیدرولیک جریان در هر یک از سرریزهای مذکور در محل سد مخزنی عباس آباد موردمطالعه قرارگرفته است. همچنین از روش جامعه مهندسین عمران آمریکا به منظور مطالعه تحلیل ریسک در هر یک از سرریزهای اوجی دریچه دار و نیلوفری استفاده شده است. به منظور تحلویل ریسک، سه تابع چگالی احتمال نرمال، لوگنرمال و گامبل مورداستفاده قرار گرفت. نتایج نشان می دهند به ازای یک تراز آب مشخص در مخزن، سرریز اوجی دریچه دار نسبت به سرریز نیلوفری میزان جریان بیشتری را می تواند از خود عبور دهد، چراکه ضریب آبگذری سرریز اوجی دریچه دار برخلاف سرریز نیلوفری با افزایش تراز آب مخزن تغییر محسوسی نخواهد کرد؛ بنابراین سرریز اوجی دریچه دار در مواقع سیلابی دارای قابلیت اعتماد بالاتریمیباشد. همچنین با استفاده از روش تحلیل ریسک مشخص میگردد، دبی طراحی مناسب برای سرریز اوجی دریچهدار و نیلوفری به ترتیب برابربا ۱۸۲ و ۲۶۱/۳ مترمکعب بر ثانیه خواهد بود.

سرریز اوجی دریچه دار، سرریز نیلوفری، سیلاب طراحی، آنالیز ریسک، سد مخزنی عباس آباد