منصور کلانتر - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد
علیرضا خوانین زاده - مربی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه یزد

امروزه تکنیک های کشت بافت گیاهی از تحول چشمگیری برخوردار شده و نقش تعیین کننده ای در ازدیاد انواع گونه های درختی، درختچه ای و علفی دارند. مزایایی از قبیل سهولت تکثیر، حفظ ثبات ژنتیکی، عدم محدودیت زمان و مکان و غیره باعث شده است. این گرایش از بیوتکنولوژی اهمیت ویژه ای داشته باشد. در این تحقیق بادام اهلی به دلیل مهمترین پایه در ایران و هزینه های زیاد ازدیاد به روش جنسی و همچنین تقاضای روز افزون آن بعنوان پایه،جهت تکثیر غیر جنسی به روش ریز ازدیادی انتخاب گردید. به منظور بررسی و تشخیص محیط کشت مناسب چندین محیط کشت شامل Knop، 1/2Knop ، MS، 1/2MS ، DKW ،1/2DKW در مرحله شاخه زایی مورد بررسی قرار گرفت . برای این منظور با استفاده از طرح آماری فاکتوریل و اعمال تیمارهای BAP در چهار سطح شاملMg/l( 0/ 1و 1و 5 / 2و 5 ) ,NAA در سه سطح شامل MG/1 و(0,0/1,0/2) و با سه تکرار، اثر هر یک از محیط ها و تنظیم کننده های رشد گیاهی در مرحله ی شاخه زایی مورد بررسی قرار گرفت . ریز نمونه ها از مریس تم انتها یی جوانه های انتهایی گیاه انتخاب گردیدند و جهت ضدعفونی ریز نمونه ها از الکل 96 درصد و ات یکس 15 درصد و شتسشو در مراحل زمانی مختلف استفاده شد. تحزیه و تحلیل آماری نتایج با استفاده نرم افزار SAS نشان داده که محیط کشت DKW در مقایسه با سایر محیط ها دارای عملکرد بهتری در محله شاخه زایی می باشد؛ همچنین از تیمار غلظت بالای هورمون BAP و2میلی گرم درلیتر.NAAو0میلی گرم درلیتردر مرحله ی شاخه زایی بهترین نتیجه بدست آمد.

پایه اهلی بادام، کشت بافت، ریز ازدیادی، شاخه زایی