مقایسه محلول پاشی با تلقیح ریشه ای باکتری های محرک رشد و متابولیت های آنها بر ویژگی های مرفوفیزیولوژیک، صفات کیفی و عملکرد برنج رقم هاشمی

به منظور مطالعه اثر محلول پاشی باکتری های محرک رشد و متابولیت های آنها بر ویژگی های مرفوفیزیولوژیک، صفات کیفی و عملکرد برنج رقم هاشمی، آزمایشی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در ۴ تکرار در سال ۱۳۸۹ به اجرا درآمد. تیمارها در این تحقیق عبارت بودند از: بدون محلول پاشی و بدون کود (تیمار شاهد)؛ بدون محلول پاشی و مصرف کود؛ محلول پاشی با: Pseudomonas fluorescens strain ۱۳۶، متابولیت P. fluorescens strain ۱۳۶،P. fluorescens strain ۱۶۸، متابولیت P. fluorescens strain ۱۶۸، P. fluorescens strain ۴۱، متابولیت P. fluorescens strain ۴۱؛ تلقیح ریشه با: P. fluorescens strain ۱۳۶، P. fluorescens strain ۱۶۸، P. fluorescens strain ۴۱. نتایج آزمایش حاکی از آن بود که اثر سطوح مختلف باکتری بر عملکرد و اجزای عملکرد معنی دار بود. تلقیح ریشه با سودوموناس سویه ۴۱ در تمامی صفات مورد مطالعه در مقایسه با شاهد از بقیه تیمارها بالاتر بود. هر چند که محلول پاشی با سودوموناس سویه ۴۱ نسبت به تلقیح ریشه با سویه های ۴۱ و ۱۳۶ سودوموناس از میزان کمتری برخوردار بود، اما نسبت به تیمار واجد کود و بدون باکتری، نتیجه بهتری داشت. نتایج اثر محلول پاشی متابولیت های باکتری های مختلف بر صفات مورد مطالعه، متفاوت بود که می تواند نشان دهنده اثر تنظیمی باکتری، در رشد و نمو گیاه باشد. به نظر می رسد افزایش میزان جذب فسفر توسط گیاه باعث افزایش تجمع ماده خشک در گیاه و در نهایت منجر به افزایش عملکرد دانه شد. نتایج نشان داد که تلقیح ریشه با باکتری محرک رشد، نتیجه بهتری نسبت به محلول پاشی آنها بر صفات کمی و کیفی برنج دارد، اما می توان از آنها به عنوان مکمل تلقیح ریشه با باکتری جهت افزایش عملکرد گیاه استفاده نمود. کلمات کلیدی:

Keywords:

Pesuodomonas fluorescens , Rice , Root inoculation , Spraying , Yield. , برنج , تلقیح ریشه , سودوموناس , عملکرد , محلول پاشی