ناصر کریمی - Razi University
زهرا سوری - Razi University

آرسنیک یکی از مهمترین ترکیبات آلوده کننده ی محیط زیست محسوب می شود. آرسنیک از طرق مختلف از جمله تشکیل گونه های اکسیژن فعال و در نتیجه پراکسیداسیون لیپید های غشایی باعث اختلال رشد گیاهان می شود. فسفر به دلیل تشابه خواص فیزیکی و شیمیایی با آرسنیک می تواند بر عملکرد آن در گیاهان اثر بگذارد. در این مطالعه اثر متقابل آرسنیک و فسفر در شرایط آبکشت بر گیاه Isatis cappadocica، که اخیرا به عنوان گیاه بیش انباشتگر آرسنیک شناخته شده است، بررسی شد. بدین منظور غلظت های مختلف آرسنیک (۰، ۵۰، ۲۰۰، ۸۰۰ و ۱۲۰۰ میکرو مولار) و فسفر (۵، ۵۰، ۲۰۰، ۸۰۰ و ۱۶۰۰ میکرومولار)، در مرحله ی ۴ برگی بر گیاه اثر داده و محتوی کلروفیل، پراکسید هیدروژن، مالون دی آلدهید، آرسنیک، فسفر و زیست توده بخش هوایی اندازه گیری شد. بیشترین غلظت آرسنیک در تیمار ۱۲۰۰ میکرومولار آرسنیک و ۵ میکرومولار فسفر مشاهده گردید. افزایش سطوح بالای فسفر در محیط، باعث کاهش میزان تجمع آرسنیک گردید، که تایید کننده ی وجود اثر متقابل بین این دو عنصر در گیاه می باشد. به دنبال افزایش سطوح آرسنیک در هر تیمار تجمع پراکسید هیدروژن به طور معنی داری افزایش یافت و منجر به پراکسیداسیون لیپید های غشایی گردید که افزایش محتوی مالون دی-آلدهید این مطلب را تایید نمود. عدم کاهش معنی دار میزان زیست توده و کلروفیل، نشان دهنده ی مقاومت بالای گیاه Isatis cappadocica نسبت به آرسنیک می باشد.

Accumulation, Arsenic, Biomass, Chlorophyll, Isatis cappadocica, Malondialdehyde, Phosphorus., آرسنیک, بیش انباشت, زیست توده, فسفر, کلروفیل, مالون دی آلدهید, Isatis cappadocica