رشید جامعی - urmia university
سروش کارگرخرمی - urmia university

مس و نیکل از عناصر ضروری برای فرایندهای پایه سلولی به شمار می روند اما در غلظت های بالا برای گیاهان سمی می باشند. در مطالعه حاضر دانه رست های ۴ روزه به گلدان های ۱ لیتری محتوی محلول هوگلند انتقال داده شدند. پس از ۱۰ روز به منظور تیمار، فلزات مس و نیکل به صورت سولفات مس ) (CuSO۴ و سولفات نیکل NiSO۴ ) ( و در غلظت های (۰، ۲۵، ۵۰، ۱۰۰و ۲۰۰ میکرو مولار) به طور جداگانه به محیط کشت اضافه شدند. نتایج نشان داد که در گیاهان تحت تاثیر تمام غلظت های مس و نیکل میزان رنگیزه های فتوسنتزی ، سطح برگ ، میزان رشد طولی، وزن تر و وزن خشک تحت تاثیر تیمارهای ۵۰، ۱۰۰و۲۰۰ میکرو مولار مس و تیمارهای ۱۰۰و۲۰۰ میکرو مولار نیکل در مقایسه با نمونه های شاهد کاهش یافته اند. محتوای قند محلول اندام هوایی و ریشه گیاهان تحت تیمار تمام غلظت های نیکل و غلظت های۵۰، ۱۰۰و۲۰۰ میکرو مولار مس افزایش معنی داری را نسبت به نمونه های شاهد نشان داد. به علاوه میزان مالون دی آلدئید پراکسید هیدروژن و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان (کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز) در اندام هوایی و ریشه گیاهان تحت تیمار غلظت های ۵۰، ۱۰۰و میکرو مولار ۲۰۰ مس و نیکل افزایش چشم گیری را نسبت به نمونه های شاهد داشتند. نتایج نشان داد که غلظت های بالای مس و نیکل اثرات منفی بر روی گیاه بامیه دارند و افزایش آنزیم های آنتی اکسیدان و تولید پراکسید هیدروژن ممکن است به عنوان یک شاخص برای حساسیت به مس و نیکل به شمار رود .

Antioxidant enzymes, Malondialdehyde, Okra, Photosynthetic Pigments, Soluble Sugar, آنزیمهای آنتی اکسیدان, رنگیزه های فتوسنتزی, قند محلول, گیاه بامیه, مالون دی آلدئید