محمود بهادر - Ramin university
علیرضا ابدالی مشهدی - Ramin university
سید عطا اله سیادت،
قدرت اله فتحی
امین لطفی - Ramin university

ماش از حبوبات گرمسیری و نیمه گرمسیری بوده و از نظر تغذیه، علوفه، کود سبز و بهبود حاصلخیزی خاک اهمیت داشته و منبع ارزانی از پروتئین برای مصرف مستقیم انسان میباشد. استفاده از زئولیت در خاکهای با بافت سنگین، به دلیل حفظ رطوبت و مواد غذایی در اطراف بذر و ریشه بسیار با اهمیت است. از طرفی کاربرد روشهای بهبود کیفیت بذر مانند پرایمینگ نیز موجب بهبود جوانهزنی در شرایط محدودیت عناصر غذایی میگردد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه رامین در تابستان ۱۳۹۰ انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سیستم بهینهسازی کشت در شش سطح زئولیت خاک کاربرد+پرایم بذر، زئولیت خاک کاربرد، پوشش+پرایم بذر، پوشش بذر با زئولیت، پرایم بذر با کلات آهن و شاهد به همراه سه رقم هندی، NM۵۴ و VC۱۱-۱۸-b بود. نتایج نشان داد که رقم بر تمامی صفات اثر معنیداری داشت اما اثر سیستم بهینهسازی کشت بر صفات عدد اسپد، شاخص برداشت نیتروژن، آهنگ تجمع عملکرد بیولوژیک و سرعت تولید عملکرد دانه معنیدار نبود. رقم هندی بالاترین سرعت رشد دانه را نشان داد. ترکیب پوشش بذر هندی با زئولیت و زئولیت خاک کاربرد و رقم هندی بالاترین عملکرد دانه، درصد پروتئین دانه و شاخص برداشت را بدست آورد. پرایم رقم هندی موجب تولید بیشترین عملکرد بیولوژیک شد و نشان داد که واکنشپذیری رقم هندی در کاربرد عوامل بهزراعی نسبت به ارقام دیگر بیشتر بود و نوید بخش زراعت کود سبز در تیمار مذکور بود.

grain yield production, grain protein content, green manure, grain filling rate, سرعت تولید عملکرد دانه, درصد پروتئین دانه, کود سبز, سرعت پر شدن دانه