مهران علوی - Razi University
ناصر کریمی - Razi University

یکی از معضلات عدیده در سال های اخیر، وقوع فراوان طوفان های گردوغبار در مناطق غرب ایران، به دلیل افزایش دمای هوا و خشکی در کشور همسایه عراق است. در تحقیق حاضر تاثیر طوفان گردوغبار شبیه سازی شده در آزمایشگاه بر روی فلورسنس کلروفیل a، محتوای کلروفیل، فلاونوئیدها و ترکیبات فنلی در گیاه دارویی آویشن Thymus vulgaris L. مورد بررسی قرار گرفت. گیاه آویشن گیاه دارویی بسیار معطری است که ارزش اقتصادی فراوانی دارد. این گیاه برای مدت زمان دو ماه و به صورت تناوب هر چهار روز (با مقادیر ۵/۰، ۱و ۵/۱ گرم گردوغبار) در اتاق گردوغبار در معرض تنش قرار گرفت. نتایج نشان داد که رابطه ی معکوسی بین مقدار گردوغبار و محتوای کلروفیل و فلورسنس کلروفیل a در گیاه وجود دارد. با افزایش تنش، محتوای کلروفیل a و b کم شد. راندمان فتوسنتز (ΔF/Fm´) در تیمار های اول (۲%) و دوم (۲۱%) کاهش معنی داری نداشت، درحالیکه در تیمار سوم (۲۸%) کاهش معنی داری را نشان داد. سرعت انتقال الکترون (ETR) دارای کاهش معنی دار در تیمارهای دوم (۲۴%) و سوم (۳۹%) بود. همچنین، در مقدار فلاونوئید کل و آنتوسیانین-ها، روندی افزایشی در تیمارها نسبت به کنترل وجود داشت. بنابر نتایج به دست آمده در این تحقیق، گردوغبار در غلظت های زیاد می تواند بروی کارکرد فتوسنتزی گیاه آویشن تاثیر کاهشی داشته باشد.

Dust storm, ETR, Fv/Fm, ΔF/Fm´, Thymus vulgaris, طوفان گردوغبار, فلاونوئید, ETR, Fv/Fm, ´ΔF/Fm, Thymus vulgaris