پروانه حسین زاده - Yasouj University
احمد مهتدی - Yasouj University
محسن موحدی دهنوی - Yasouj University
طهماسب آسمانه - Yasouj University

استفاده از کودهای ریزمغذی مانند روی در شرایط بروز عوامل محدودکننده طبیعی از جمله شوری می تواند کمک بسیار مهمی در توسعه کشت گیاهان دارویی در اکثر نقاط کشور نماید. به منظور بررسی عکس العمل گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata L.) نسبت به مصرف روی در شرایط تنش شوری، در پاییز ۱۳۹۲ آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. شوری با کلرید سدیم در پنج سطح (۰، ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ میلی مولار) و روی از منبع سولفات روی با سه سطح (۸۵/۳ (شاهد)، ۷/۷ و ۵۵/۱۱ میکرومولار) انتخاب شدند. نتایج نشان داد اثر شوری و روی و برهم کنش آن ها بر بیشتر شاخص های فیزیولوژیک گیاه اسفرزه معنی دار بودند. با افزایش غلظت روی در سطوح شوری صفر، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلی مولار، قند محلول برگ ۵۰ درصد افزایش یافت. در سطح صفر و ۲۰۰ میلی مولار شوری، با افزایش غلظت روی میزان پرولین بیش از دو برابر افزایش یافت. شوری موجب افزایش درصد نشت الکترولیت ها شد به طوری که با افزایش هر سطح شوری میزان نشت از ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش نشان داد. پروتئین محلول برگ با افزایش مصرف روی ۳۶ درصد افزایش یافت. به طور کلی مصرف ۷/۷ میکرو مولار روی در همه صفات نتیجه بهتری را به همراه داشته است و از طرفی در سطوح شوری بالا در صورت مصرف مقادیر زیاد روی، مقدار مواد محلول سازگار (قند های محلول و پرولین برگ) افزایش یافت. بنابراین می توان برای کاهش اثر شوری غلظت روی را در محلول هوگلند تا ۷/۷ میکرو مولار افزایش داد.

Physiological characteristics, Plantago ovate, Salinity, Zinc, اسفرزه, خصوصیات فیزیولوژیک, روی, شوری