فاطمه مقرب الحق - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
مهدی زارع - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد فارس
علی اصغر پهلوان پورفردجهرمی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی جهرم

طی سالهای اخیر، تحقیقات زیادی بر روی عکس العمل گیاهان مختلف نسبت به سمیت بور انجام شده است . دراین تحقیق، جهت بررسی تأثیر پتاسیم بر کاهش سمیت بور در گندم، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 1388 در گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی جهرم اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل بور در چهار سطح ( 40 ،20 ،0 و 60 میلیگرم در کیلوگرم خاک) و پتاسیم در چهار سطح ( 50 ،25،0 و 75 میلی گرم در کیلوگرم خاک) بر روی بذور رقم داراب 2 گندم بود. صفات مورد مطالعه شامل غلظت سدیم ساقه ، غلظت سدیم ریشه، غلظت بور ساقه، غلظت بور ریشه، وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه ، شاخص برداشت ، عملکرد بیولوژیک ،عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله، ارتفاع بوته و وزن هزار دانه بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات نشان داد که در کلیه صفات مورد مطالعه، اثر بور و در تمامی صفات به جز وزن خشک ریشه ، اثر پتاسیم در سطوح احتمال 5%و1%معنیدار بود. با افزایش بور، صفات وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه، شاخص برداشت، عملکردبیولوژیک، عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، ارتفاع بوته و وزن 1000 دانه کاهش و با افزایش پتاسیم، میزان شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله، ارتفاع بوته و وزن هزار دانه افزایش پیدا بور نشان داد که بیشترین کاهش جذب بور در تیمار پتاسیم با غلظت 50 میلی گرم در × کرد. اثرات متقابل پتاسیم کیلوگرم خاک و به دنبال آن، با غلظت 75 میلی گرم در کیلوگرم خاک بود. بنابراین پتاسیم اثرات متقابل منفی بر بور داشت.

گندم، پتاسیم، سمیت بور