مریم حقیقی - دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده کشاورزی، گروه علوم باغبانی
صابر محمدنیا - دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده کشاورزی، گروه علوم باغبانی
علی فرهادی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

پیوند به علت افزایش مقاومت در برابر تنش هایی چون دمای پایین و بالا، شوری در خانواده کدوییان مورد توجه قرار گرفته است. به منظور بررسی اثر پیوند خیار Super daminos Cucumis sativus var.بر پایه های کدو مسمایی فرو(Cucurbita moschata var. ferro)(فرو)، کدو مسمایی توده بابل(Cucurbita moschata )(بابل) و خیار Cucumis sativus بومی بابل و مقایسه آن با خیار بدون پیوند(غیرپیوندی) و پیوند خیار روی خیار (خودی) به عنوان شاهد آزمایشی به صورت آزمایش مرکب در مکان در قالب طرح کاملا تصادفی با دو تیمار دمایی شامل دمای اپتیمم رشد خیار(۲±۲۷ درجه سانتیگراد) و دمای مینیمم رشد خیار (۲±۱۵ درجه سانتیگراد) و چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. بیشترین میزان کلروفیل، هدایت مزوفیلی و بیشترین میزان مقاومت روزنه ای در پایه بابل دیده شد. وزن تر و خشک شاخساره با کاهش دما در پایه غیرپیوندی و خیار روی خیار نسبت به دمای اپتیمم کاهش معنی داری داشت اما در پایه فرو، بابل با کاهش دما تفاوت معنی داری دیده نشد. کمترین میزان کلروفیل در پایه غیرپیوندی در هر دو دمای اپتیمم و پایین بود. مقاومت روزنه ای در پایه فرو با کاهش دما نسبت به دمای اپتیمم کاهش یافت اما در سایر پایه ها تفاوت معنی داری بین دو دما دیده نشد. فتوسنتز در پایه بابل و تعرق در پایه غیرپیوندی، فرو وخیار بومی اصفهان با کاهش دما کاهش معنی داری داشت اما در پایه های دیگر تفاوت معنی داری دیده نشد. بطور کلی استفاده از پایه فرو باعث بهبود صفات طول بوته، وزن تر و خشک شاخساره، فتوسنتز و کارایی آب مصرفی فتوسنتزی و کاهش میزان تعرق در دمای پایین شد و پیوند خیار بر روی این پایه تا حد زیادی از اثرات نامطلوب دمای پایین روی خیار می کاهد.

Grafting, Temperature stress, Transpiration, Greenhouse cucumber, Photosynthesis, پیوند, تنش دمایی, تعرق, خیار گلخانه ای, فتوسنتز