قادر رستمی - دانشگاه فردوسی مشهد
محمد مقدم - دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور بررسی اثرات تعدیل­کنندگی آزومیت بر شدت تنش شوری در گیاه دارویی ریحان، آزمایشی گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش شوری در سه سطح (۰، ۵۰ و ۱۰۰ میلی­مولار) و کاربرد آزومیت بصورت مخلوط با خاک قبل از کشت در چهار سطح (۰، ۳، ۶ و ۹ گرم در کیلوگرم خاک) بودند. صفات رویشی گیاه از قبیل ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، طول گل­آذین، طول برگ و وزن تر و خشک برگ با افزایش میزان تنش شوری کاهش معنی­داری نسبت به تیمار شاهد نشان دادند. کاربرد آزومیت به میزان ۹ گرم در کیلوگرم خاک در سطوح بالای تنش سبب بهبود این صفات نسبت به گیاهان شاهد گردید. همچنین بیشترین میزان کلروفیل a برگ در گیاهان بدون تیمار شوری و تنش شوری ۵۰ میلی­مولار با کاربرد ۹ گرم آزومیت بر کیلوگرم خاک به ترتیب به میزان ۵۳/۸ و ۴۸/۷ میلی­گرم/گرم وزن تر برگ بدست آمد. بیشترین میزان فعالیت آنتی­اکسیدانی (۹۰ درصد)، فنل کل (۹۳/۰ میلی­گرم/گرم وزن تر) و پرولین (۴/۰ میلی­گرم/گرم وزن خشک) در تیمار تنش شوری ۱۰۰ میلی­مولار و کاربرد ۹ گرم آزومیت بر کیلوگرم خاک مشاهده گردید. همچنین بیشترین محتوای رطوبت نسبی برگ نیز در شرایط عدم تنش شوری (شاهد) و کاربرد ۹ گرم آزومیت حاصل شد. به نظر می­رسد که مصرف آزومیت به عنوان یک ماده طبیعی هم راستا با کشاورزی پایدار در شرایط تنش شوری می­تواند باعث افزایش رشد گیاه و بهبود خصوصیات بیوشیمیایی ریحان  شود.  

Fertilizer, Chlorophyll content, Basil, Salinity, Growth characteristics, کود, محتوای کلروفیل, ریحان, شوری, شاخص های رشد