ارزیابی میزان بیان برخی از ژن های تحمل به خشکی و تغییرات آنزیمی در ارقام منوژرم چغندرقند تحت شرایط تنش خشکی

چغندر­قند یکی از گیاهان استراتژیک و صنعتی دنیا محسوب می­گردد و نقش مهمی در تولید قند دارد. خشکی یکی از مهمترین عوامل محدود کننده تولید چغندر­قند است. بر این اساس این آزمایش در قالب طرح کرت­های خرد شده بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ با چهار تکرار در منطقه چناران روستای بهمن جان انجام شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل سه دور آبیاری ۷ و ۱۴ و ۲۱ روز به روش قطره ای و فاکتور فرعی مشتمل بر ۴ رقم (شامل ارقام خارجی سمنتا و پیرولا و ارقام داخلی شامل پایا (۰۱۶) و شکوفا (۰۳۴)) بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد با افزایش فواصل آبیاری از ۷ به ۲۱ روز موجب کاهش عملکرد ریشه چغندرقند از ۷/۸۸ به ۱/۷۶ تن در هکتار گردید. همچنین با افزایش فواصل آبیاری از ۷ به ۲۱ روز میزان اکسیداسیون سلولی که بر آوردی از فعالیت رادیکال‎های آزاد اکسیژن (ROS) می باشد مطابق انتظار افزایش نشان داد که در تیمار آبیاری هر ۲۱ روز (۸/۲۱ میکرومول بر گرم وزن تر) بیشترین مقدار آن مشاهده شد. بیشترین مقدار آنزیم کاتالاز و سوپر اکسید دیسموتاز به ترتیب ۱۱۹ و ۱۴۸۱ واحد استاندارد بر میلی گرم پروتئین بود که به ترتیب در تیمارهای آبیاری هر ۱۴ و هر ۲۱ روز مشاهده شد. نتایج بیان ژنهای CPX۱، CPX۲ و NDP حاکی از افزایش میزان بیان هر ژن سه تحت شرایط بروز تنش خشکی بود که مبین نقش آنها در القای تحمل به خشکی بود. 

Keywords:

Catalase enzyme , Drought stress , Gene expression , Sugar beet , Superoxide dismutase enzyme , بیان ژن , تنش خشکی , سوپراکسید دیسموتاز , چغندر قند , کاتالاز.