مهری مهدوی فرد - University of Lorestan
عبدالحسین رضایی نژاد - University of Lorestan
صادق موسوی فرد - University of Lorestan

نور یکی از مهم ترین عوامل موثر بر رشد گیاه است که با تغییرات در تابش، بر رشد، مورفولوژی، آناتومی و جنبههای مختلف فیزیولوژی و بیوشیمیایی سلولی اثر میگذارد. بنابراین رشد مطلوب گیاه نیازمند یک شدت نور مناسب است. هدف از این پژوهش بررسی اثر شدتهای متفاوت نور و غلظتهای اسید آسکوربیک بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل آهار بود. آزمایش بهصورت کرت خرده شده در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. شدت نور با سه سطح ۶۰۰، ۱۲۰۰ و ۱۸۰۰ میکرومول بر مترمربع بر ثانیه به عنوان عامل اصلی با استفاده از پوشش ساران و محلول‎پاشی هفتگی اسید آسکوربیک با سه غلظت صفر، ۱ و ۲ میلیمولار به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس داده‎ها نشان داد که شدت نور بر رنگیزههای فتوسنتزی، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی و ویژگیهای روزنهای بهجز ویژگی عرض سلول محافظ روزنه تاثیر معنیداری داشت. با افزایش شدت نور، مقدار پرولین، فعالیت آنزیمهای کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز افزایش یافت. کاهش شدت نور موجب افزایش کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید، کلروفیل کل و فعالیت آنزیم پراکسیداز شد. با افزایش شدت نور، تراکم و شاخص روزنهای نیز افزایش یافت، به‎طوری که تراکم روزنهای در شدت نور ۱۸۰۰ میکرومول بر مترمربع بر ثانیه دو برابر شدت نور ۶۰۰ میکرومول بر مترمربع بر ثانیه بود. علاوه بر این محلول‎پاشی اسید آسکوربیک باعث افزایش تراکم روزنهای، طول سلول‎های محافظ روزنه ای و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز و کاهش مقدار پرولین و فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز شد. به طورکلی نتایج نشان داد که افزایش شدت نور با کاهش کلروفیل و افزایش مقدار پرولین، فعالیت آنزیمهای کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز باعث ایجاد تنش در آهار شده و کاربرد هفتگی اسید آسکوربیک باعث کاهش اثرات تنش شد.

Ascorbic acid, Proline, Shading, Zinnia elegans L., اسید آسکوربیک, سایه دهی, گل آهار, پرولین