اثر ملاتونین و هیدروپرایمینگ بر برخی ویژگی های فیزیولوژیک بذر و گیاهچه نخود (Cicer arietinum L.) تحت تنش شوری

ملاتونین (N استیل-۵- متوکسی­تریپتامین) به عنوان یک تنظیم کننده رشد گیاه، ترکیبی طبیعی است که در انواع زیادی از گونه های گیاهی در ریشه، برگ، میوه و دانه شناسایی شده است. به منظور بررسی اثر ملاتونین بر برخی شاخص های فیزیولوژیک بذر و گیاهچه نخود (رقم آرمان) تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال ۱۳۹۶ اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل ملاتونین در غلظت های بدون پرایم، صفر، ۲۵، ۵۰، ۷۵، ۱۰۰ و ۱۲۵ میکرومولار به عنوان فاکتور اول و سطوح مختلف شوری شامل صفر، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ میلی مولار کلریدسدیم به عنوان فاکتور دوم بود. نتایج نشان داد که در سطوح تنش شوری ۱۰۰ و ۵۰ میلی مولار، ملاتونین با غلظت ۱۰۰ میکرومولار، باعث افزایش میزان پرولین گیاهچه گردید. در شرایط عدم تنش پرایمینگ با غلظت های ۲۵، ۷۵ و ۱۰۰ میکرومولار ملاتونین میزان پتاسیم گیاهچه را افزایش داد. همچنین در تنش ۱۰۰ میلی مولار شوری پرایمینگ با غلظت های ۵۰  و ۷۵ میکرومولار ملاتونین باعث افزایش میزان پتاسیم در گیاهچه شد. پرایمینگ با غلظت ۷۵ و ۲۵ میکرومولار ملاتونین به ترتیب در سطوح تنش شوری ۱۰۰ و  ۷۵ میلی مولار باعث کاهش میزان سدیم گیاهچه شد. با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که نخود در مرحله جوانه زنی تا سطح ۱۰۰ میلی مولار تنش شوری را تحمل نموده و کاربرد ملاتونین در این مرحله به دلیل تحمل به شوری تاثیر زیادی بر شاخص های فیزیولوژیک بذر نداشته است و تنها هیدرو پرایمینگ در این شرایط نسبت به شاهد بدون پرایم با کمک به جذب آب توسط گیاه تاثیر مثبتی بر فرایند فیزیولوژیک در حین جوانه زنی داشته است.

Keywords:

Proline , Malondialdehyde , Potassium , Sodium , Priming , پرولین , پرولین , مالون دی آلدهید , پتاسیم , سدیم , پرایمینگ