سارا فرخزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات و عضو انجمن علمی پژوهشگران جوان
حسین شاهسوندحسنی - استادیار اصلاح نباتات، دانشگاه شهید باهنر کرمان
قاسم محمدی نژاد - استادیار اصلاح نباتات، پژوهشکده باغبانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
خاتون یوسفی - کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه زابل

تریتیپایرم غلهای جدید است که در دهه گذشته از تلاقی ارقام زراعی گندم دورم و n = 4x = 28, AABB ) وحشی علف شور ساحل (2n = 4x =14,EbEb تولید شده است و در دو دهه گذشته در دنیا و ایران در مطالعات عنوان غله ای جدید وارد شد است. به منظور بررسی پتانسیل به زراعی 13 لاین اولیه این غله جدید در مقایسه با 9 رقم گندم نان ایرانی و 5 لاین امید بخشتریتیکاله آزمایشی با طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان به تریتب با فواصل بین و روی ردیفهای کاشت 50 و 30 سانتیمتر در واحدهای آزمایش به 89 اجرا و صفات تعداد پنجه، تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه 8- مساحت 6 متر مربع در سال زراعی 8در سنبله، وزن هزار دانه (گرم )، عملکرد دانه (گرم)، عملکرد بیولوژیک (گرم) و شاخص برداشت (%) اندازه گیری یا شمارش شدند. نتایج نشان داد میانگین لاین ها و ارقام برای کلیه صفات اختلاف معنیداری داشتند. میانگین عملکرد دانه ارقام گندم نان بیشتر از لاینهای غله جدید تریتیپایرم و لاینهای امید بخشتریتیکاله بود که حاکی از پتانسیل زراعی آنهادر مقایسه با دو غله آمفی پلوئید دیگر میباشد. بین عملکرد دانه با صفات اصلی اجزاء عملکرد شامل تعداد سنبلچه درسنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه همبستگی مثبت و بسیار معنیداری وجود داشت. همچنین صفت شاخص برداشت با صفات تعداد سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی دار نشان داد.

تریتیپایرم اولیه، تنوع فنولوژیکی، عملکرد اقتصادی، همبستگی فنوتیپی